لایحه مهریه چه کاربردی دارد و لایحه مهریه زوجه چه زمانی تنظیم می‌شود؟

با وقوع عقد نکاح، زوجین حقوق، تکالیف و وظایفی را در مقابل یکدیگر به عهده می‌گیرند. زوجه مکلف است از همسرش تمکین کند. مرد موظف است تمام حقوق مالی زوجه از جمله مهریه او را بپردازد. زوجه می‌تواند هر زمانی‌که بخواهد مهریه خود را از همسرش تقاضا کند. مرد هم موظف است که این مهریه را به او بدهد. اگر مرد مهریه همسرش را به او ندهد، خانم می‌تواند برای گرفتن مهریه خود از طریق دادگاه اقدام کند. برای این کار لازم است که زوجه با تنظیم نمونه لایحه مهریه ، تقاضای خود را در دادگاه خانواده مطرح کند. در صورت احراز شرایط لازم، قاضی، مرد را به تادیه مهریه زوجه ملزم می‌کند. گاهی ممکن است مرد در زمان عقد نکاح، مهریه همسرش را به او داده باشد، در این حالت زوج دیگر نمی‌تواند برای گرفتن مهریه اقدام کند، زیرا این حق فقط یک‌ بار به او تعلق می‌گیرد.

مفهوم‌شناسی در لایحه مهریه

مهریه به معنی صداق یا کابین است. در اصطلاح حقوقی مهریه تعهد مالی است که به عهده‌ شوهر قرار دارد. اگر مهریه حال باشد، مرد موظف است هر زمان که زوجه آن را تقاضا کند، مهریه او را بدهد. حال بودن مهریه به معنی آن است که برای آن، زمانی تعیین نشده ‌است. گاهی ممکن است زن و شوهر با هم زمانی را برای تأدیه مهریه تعیین کنند. در این حالت زوجه نمی‌تواند پیش ‌از رسیدن آن زمان برای گرفتن مهریه خود اقدامی انجام دهد و نمونه لایحه مهریه را تنظیم کند. زیرا مهریه او موجل است، یعنی برای تادیه آن، زمانی تعیین شده‌ است.

به‌ عنوان مثال، تصور کنید که زن و شوهری با هم توافق می‌کنند که مهریه زوجه در سالگرد سوم ازدواج آن‌ها به او داده شود. در این حالت، خانم نمی‌تواند پیش ‌از رسیدن این تاریخ نمونه لایحه مهریه را تنظیم کند، زیرا قبول کرده ‌است که در سال سوم ازدواج، مهریه خود را از شوهرش بگیرد. حتی نمی‌تواند از حق حبس خود استفاده کند، زیرا حق حبس در مهریه موجل وجود ندارد.

انواع مهریه در لایحه مهریه

مهریه انواعی دارد که لازم است درباره آن، اطلاعاتی داشته باشید. در ادامه توضیحاتی درباره انواع مهریه بیان می‌کنیم:

مهرالمسمی:

زمانی که در زمان عقد، مهریه زوجه تعیین می‌شود، به آن مهرالمسمی گفته می‌شود. مهرالمسمی همان مهریه مورد توافق زن و شوهر است که خانم هر زمانی که آن را از شوهرش بخواهد، مرد موظف به تأدیه آن است. برای گرفتن مهریه، لازم است که زوجه با مراجعه به دادگاه و تنظیم لایحه مهریه زوج از قاضی تقاضا کند که مرد را به دادن مهریه ملزم کند.

مهرالمثل:

گاهی ممکن است زن و شوهر در زمان عقد، میزان مهریه را تعیین نکرده باشند یا مهریه‌ای که توافق کرده‌اند، مطابق قانون باطل باشد، در این حالت، با توجه به شأن و جایگاه خانوادگی زوجه، مهریه‌ای برای او تعیین خواهد شد که به آن مهرالمثل گفته می‌شود. خانمی که برای او مهریه تعیین نشده‌ است، می‌تواند با مراجعه به دادگاه و تنظیم لایحه مهریه زوجه تقاضای خود را مطرح کند.

مهرالمتعه:

در شرایطی که مرد قبل ‌از رابطه زناشویی، همسر خود را طلاق دهد، موظف است که نصف مهریه او را بدهد. به این میزان، مهرالمثل گفته می‌شود. چنانچه مردی در زمان عقد، تمام مهریه زوجه یا بیشتر از نصف را به او داده باشد، می‌تواند مازاد آن را از او پس بگیرد. در زمان عقد هم، برای زوجه امکان گرفتن مهریه وجود دارد. او می‌تواند با مراجعه به دادگاه و تنظیم نمونه لایحه مهریه از قاضی تقاضا کند که شوهرش را به تأدیه مهریه او اجبار کند.

حق حبس مهریه در لایحه مهریه

زمانی ‌که زن و مردی با یکدیگر ازدواج می‌کنند، خانم می‌تواند از حق حبس خود استفاده کند. حق حبس به معنی آن است که زن تا زمانی که مهریه خود را نگرفته‌ باشد، می‌تواند به خانه‌ مرد نرود. همچنین می‌تواند تا زمانی ‌که مهریه خود را دریافت نکرده ‌است، از مرد تمکین نکند و با او رابطه زناشویی نداشته باشد. چنانچه شوهر در این مدت از تادیه مهریه زوجه خودداری کند، خانم می‌تواند از طریق دادگاه، برای گرفتن مهریه خود اقدام کند.

برای این کار لازم است با تنظیم نمونه لایحه مهریه و بیان شرایط خود، قاضی را قانع کند که به الزام مرد برای تسلیم مهریه حکم بدهد. این حق در فقه و قانون برای زن در نظر گرفته‌ شده است. چنانچه زوج از شوهر خود تمکین کند، دیگر نمی‌تواند از حق حبس استفاده کند، زیرا این حق برای او فقط تا قبل‌ از ایجاد رابطه زناشویی وجود دارد.

نکات مهم درباره نمونه لایحه مهریه

مرجع صالح برای رسیدگی به امور و دعاوی مربوط به مهریه، دادگاه خانواده است. یعنی خانمی که می‌خواهد مهریه خود را از طریق دادگاه بگیرد، باید نمونه لایحه مهریه را به دادگاه خانواده تقدیم کند.

تا زمانی که مهریه زوجه واریز نشده باشد، حکم طلاق نیز صادر نمی‌شود. مگر اینکه قاضی این میزان را برای مرد قسط ‌بندی کرده باشد یا این ‌که خانم بدون گرفتن مهریه، به طلاق رضایت داده باشد.

در صورتی که زن و مردی بعد از عقد نکاح میزان مهریه را افزایش دهند، این مازاد به عنوان مهریه محسوب نخواهد شد. اما به عنوان یک دین به عهده مرد قرار می‌گیرد.

کاربرد لایحه مهریه

با توجه به قانون مدنی ، زوجه بعد از عقد نکاح می‌تواند هر زمانی ‌که بخواهد مهریه خود را از مرد بگیرد. اما معمولاً تقاضای زوجه برای گرفتن مهریه و تنظیم نمونه لایحه مهریه ، به علت اختلاف و ناسازگاری با شوهر است. بنابراین کاربرد نمونه لایحه مهریه در زمانی است که زوجه مهریه خود را از طریق دادگاه تقاضا کرده باشد. مالکیت زن بر مهریه خود، به ‌عنوان یک حق قانونی برای او پیش ‌بینی‌ شده است. زمانی ‌که زوجه مهریه خود را از آقا بگیرد، می‌تواند هر نوع تصرفی در آن داشته باشد. زیرا حق مالکیت او نسبت ‌به مهریه یک حق قانونی است. همچنین در قانون پیش ‌بینی‌ شده است که تا زمانی‌ که مهریه به خانم داده نشده‌ باشد، حکم طلاق صادر نمی‌شود. مگر این ‌که زن به این ‌موضوع رضایت دهد یا این‌ که قاضی مهریه را برای مرد قسط ‌بندی کند.

برای مثال: خانمی که بعد از مراجعه به دادگاه و تنظیم نمونه لایحه مهریه، موفق می‌شود مهریه خود را از همسر خود بگیرد، می‌تواند هر نوع تصرفی در آن داشته باشد. یعنی حتی اگر زنی بدون این‌ که بخواهد از همسر خود جدا شود، مهریه خود را دریافت کند؛ می‌تواند با این مهریه یک شخص زندانی را آزاد کند یا آن را در هر موردی مصرف کند. شوهر نیز نمی‌تواند مانع این امور شود، زیرا مهریه متعلق به زن است.

چه زمانی نمونه لایحه مهریه تنظیم می‌شود؟

زمانی ‌که مردی مهریه همسر خود ندهد، همسر او می‌تواند از طریق دادگاه مرد را به این کار وادار کند. برای این کار لازم است که زوجه بعد از مراجعه به دادگاه نمونه لایحه مهریه را تنظیم و به دادگاه ارائه دهد. دادگاه صالح برای رسیدگی به موضوع دادگاه خانواده است. در صورتی ‌که دلایل و مدارک ارائه‌ شده توسط زوجه مؤثر باشد، قاضی مرد را به تأدیه مهریه اجبار می‌کند.

برای مثال خانمی که شوهرش در زمان عقد یک خانه معین را به‌ عنوان مهریه او تعیین کرده ‌است، نمی‌تواند آن را بدون اجازه زوجه بفروشد یا به شخص دیگری واگذار کند. در صورتی‌ که زوجه مهریه خود را از شوهرش تقاضا کند و او از دادن مهریه این خانم امتناع کند، زوجه با مراجعه به دادگاه و تنظیم لایحه مهریه زوجه از قاضی رسیدگی به این موضوع را تقاضا می‌کند.

نحوه تنظیم نمونه لایحه مهریه

زمانی ‌که می‌خواهید نمونه لایحه مهریه را تنظیم کنید، لازم است که ابتدا مشخصات خود و همسرتان را بنویسید. بهتر خواهد بود که توضیحات خود را به ‌طور کامل اما خلاصه و بدون ابهام بیان کنید. در لایحه مهریه زوجه می‌توانید مواد قانونی مناسب، قواعد فقهی، نظریات مشورتی و آراء وحدت رویه به کار ببرید. در مورد موضوع مهریه، آیات و روایات بسیار زیادی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها در متن نمونه لایحه مهریه استفاده کنید. این موارد بیانگر تسلط شما به موضوع نمونه لایحه مهریه خواهند بود و موجب ارزشمند شدن لایحه شما می‌شوند.

پیشنهاد ما

شما می‌توانید درخواست تنظیم لایحه ثبت کنید. ضمن آنکه می‌توانید درخواست مشاوره حقوقی تلفنی بدهید. وکلای احتراما در اسرع وقت با شما تماس می‌گیرند.