هنگام نوشتن لایحه چک بلامحل ، ذکر این موارد را فراموش نکنید!

لایحه چک بلامحل یکی از انواع لوایح پرکاربرد و مهم در دادگاه‌ها است. زمانی ‌که حساب صادر کننده چک خالی باشد یا چک از حساب مسدود، صادر شده باشد، جرم صدور چک بلامحل محقق می‌شود.

چک، برگه‌‌ای تاریخ‌دار و دارای ارزش مالی است که معمولاً برای خرید و پرداخت مبلغ در آینده استفاده می‌شود. صاحب چک بعد از نوشتن مبلغ مورد نظر برای دریافت آن، چک را امضا می‌کند. شخصی که چک را دریافت کرده‌ است، در تاریخ مقرر به بانک مراجعه می‌کند تا مقدار مبلغی که در آن درج شده است را دریافت کند. در صورتی ‌که این حساب مسدود باشد یا پولی در آن موجود نباشد، چک بلامحل است. در این حالت، دارنده چک باید گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت کند و آن را به مرجع صالح تحویل دهد. سپس در دادگاه علیه صادر کننده، اقدام کند.

او با تنظیم لایحه چک بلامحل و بیان توضیحات خود، تلاش می‌کند قاضی را قانع کند تا به مجازات طرف مقابل رای دهد. دریافت گواهی‌ نامه عدم پرداخت، برای اقدام در دادگاه ضروری است. اگر صادر کننده در سایر حساب‌های خود، مبلغی معادل مبلغ مندرج در چک را نداشته باشد، قاضی برحسب میزان مبلغ چک، او را به حبس محکوم می‌کند. این لایحه، یکی از انواع لایحه چک است. برای پیگیری دعاوی مربوط به آن نیز می‌توانید قوانین چک را مطالعه کنید.

علاوه براین باید اشاره کنیم که در یک مقاله مجزا، در خصوص « لایحه دفاعیه چک بلامحل » نیز توضیح داده‌ایم که مطالعه آن را نیز به شما پیشنهاد می‌دهیم.

چه شرایطی حکم چک بلامحل را دارد؟ (تعاریف مفهومی)

یک چک، در شرایطی حکم چک بلامحل را می‌گیرد که وقتی دارنده آن، به بانک مراجعه می‌کند تا مبلغ مورد نظر را دریافت کند، با حساب خالی صادر کننده چک، مواجه شود. در این حالت، دارنده چک می‌تواند علیه شخصی که چک را صادر کننده است، طرح دعوا کند. سپس با تقدیم نمونه لایحه صدور چک بلامحل ، از دادگاه تقاضا کند تا به مجازات صادر کننده چک و به جبران خساراتی که به او وارده شده است، رأی دهد. مصداق دیگر تحقق جرم صدور چک بلامحل، در جایی است که شخصی با آگاهی از بسته بودن حساب خود، چکی را صادر می‌کند. در این حالت، مرتکب به حداکثر مجازات مقرر محکوم می‌شود. برای اینکه صادر کننده چک، تحت تعقیب قرار بگیرد، لازم است که دارنده علیه او در دادگاه اقدام کند.

دارنده چک، گواهینامه عدم پرداخت را از بانک دریافت می‌کند. سپس در این گواهینامه، مشخصات چک و دلیل پرداخت نشدن مبلغ آن، به‌ همراه مشخصات صادر کننده، نوشته می‌شود. دارنده چک، این گواهینامه را به مرجع صالح ارائه می‌دهد. پس ‌از آن علیه صادر کننده اقدام می‌کند. با تشکیل جلسات دادرسی، دارنده چک لایحه چک بلامحل را علیه صادر کننده تنظیم و تقدیم می‌کند. در مقابل، صادر کننده نیز می‌تواند برای بیان توضیحات خود، لایحه در خصوص چک بلامحل را به دادگاه تقدیم کند. قاضی با توجه به محتوای لایحه چک بلامحل و براساس مدارکی که ارائه‌ شده است، در این ‌مورد تصمیم‌گیری می‌کند. بنابراین بدون اقدام از طرف دارنده چک، صادر کننده تحت تعقیب جزایی قرار نخواهد گرفت.

اقدامات قانونی با استفاده از لایحه چک بلامحل

صدور چک بلامحل موجب از بین رفتن نظم اقتصادی و ورود خسارت به دارنده چک می‌شود. کاربرد لایحه چک بلامحل در جایی است که شخصی به‌ علت بلامحل بودن چک ، علیه صادر کننده در دادگاه اقدام می‌کند. در مقابل، صادر کننده چک نیز می‌تواند برای بیان توضیحات خود، لایحه چک بلامحل را تنظیم و تقدیم کند. برای مثال؛ فرض کنید که شخصی چند تخته فرش را به ارزش ۲۰۰ میلیون تومان خریداری می‌کند. این شخص در تاریخ مقرر در چک، پولی در حساب خود ندارد.

بنابراین زمانی ‌که دارنده به بانک برود، بانک، گواهی عدم پرداخت را برای این چک صادر خواهد کرد. دارنده چک پس از آن، با مراجعه به دادگاه نمونه لایحه صدور چک بلامحل را علیه صادر کننده تنظیم و تقدیم می‌کند. اگر قاضی صحت اظهارات این شخص را احراز کند، صادر کننده را به مجازات مقرر و جبران خساراتی که به او وارد شده است، محکوم می‌کند.

کاربرد لایحه چک بلامحل در شرایط اقدام از طریق اداره ثبت

زمانی‌ که چکی بلامحل باشد، دارنده چک می‌تواند بدون مراجعه به دادگاه و بدون تقدیم لایحه چک بلامحل و پرداخت هزینه باطل کردن تمبر، از طریق اداره ثبت اقدام کند. پیگیری از طریق اداره ثبت نسبت به دادگاه، با با سرعت ‌عمل بیشتری انجام می‌شود زیرا این شیوه، تشریفات اداری و زمان‌بر دادگاه‌ها را ندارد. در صورتی ‌که از طریق اداره ثبت برای صدور اجراییه اقدام کنید، اداره ثبت اجراییه صادره را به صادر کننده چک ابلاغ می‌کند و به او ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ اجراییه، فرصت می‌دهد تا مبلغ مندرج در چک را به شما بپردازد یا مالی را معرفی کند تا بتوانید مبلغ چک را از طریق آن تادیه کند. اگر این شخص مالی معرفی نکند یا اقدامی انجام ندهد، اموال او از طریق اداره ثبت متوقف می‌شود و مبلغ چک شما از طریق فروش این اموال تادیه خواهد شد.

مراحل نوشتن و بخش‌های مختلف لایحه چک بلامحل

برای تنظیم لایحه چک بلامحل لازم است که ابتدا مشخصات خود و طرف مقابل که چک بلامحل صادر کرده‌ است را، به‌ طور کامل بنویسید. سپس مشخصات چک بلامحل را به همراه مبلغ آن بیان کنید. بهتر است که توضیحات خود را به‌ صورت خلاصه و کوتاه بنویسید تا در زمان دادگاه صرفه‌جویی شود. همچنین می‌توانید توضیحات خود را در قالب بندهای مرتب، منظم و مرتبط با یکدیگر بنویسید. به دلیل اینکه قاضی دادگاه، مخاطب لایحه در خصوص چک بلامحل است، بهتر خواهد بود که توضیحات خود را با زبان قانون بیان کنید.

برای این کار می‌توانید از یک وکیل یا مشاور کمک بگیرید. استفاده از مواد قانونی مناسب، نظریه‌های مشورتی و آراء وحدت رویه، موجب اثرگذاری بیشتر لایحه چک بلامحل می‌شود. در انتهای نمونه لایحه صدور چک بلامحل ، می‌توانید تقاضای اصلی خود، مبنی ‌بر مجازات مرتکب و دریافت مبلغ چک و خساراتی که وارد است را شرح دهید. قاضی با توجه به محتوای لایحه چک بلامحل و بر اساس مدارکی که ارائه ‌شده است، در این ‌مورد تصمیم‌گیری می‌کند.

به این مدارک و اسناد اشاره کنید!

برای اینکه بتوانید وقوع جرم صدور چک بلامحل را ثابت کنید، لازم است که ضمن تقدیم لایحه چک بلامحل ، مدارکی را به دادگاه ارائه دهید. مهمترین مدرک اثبات صدور چک بلامحل، گواهینامه عدم پرداختی است که توسط بانک صادر می‌شود. در این گواهینامه، مشخصات دارنده و صادر کننده چک و مشخصات چک ثبت می‌شود. شما می‌توانید افرادی را به دادگاه معرفی کنید تا شهادت دهند که متهم از مسدود یا خالی بودن حساب خود اطلاع داشته است. تنظیم استشهادیه نیز می‌تواند در این ‌مورد مؤثر باشد.

ماده ۵ قانون صدور چک

بعد از ثبت غیر قابل پرداخت بودن یا کسری مبلغ چک در سامانه بانک مرکزی، این سامانه تمام مراتب را به تمام بانک‌ها و مؤسسات اعتباری اطلاع خواهد داد. پس ‌از گذشت ۲۴ ساعت، کلیه بانک‌ها و مؤسسات مکلف‌ هستند تا هنگام رفع سوء اثر از چک، اقدامات زیر را نسبت به صاحب حساب اعمال کنند:

1. هیچگونه درخواست افتتاح حساب و صدور کارت بانک جدید برای این شخص انجام نخواهد شد؛
2. تمام وجوه کلیه حساب‌ها و کارت‌های بانکی متعلق به او مسدود می‌شوند؛
3. هیچگونه تسهیلات بانکی به این شخص تعلق نمی‌گیرد؛
4. هیچ اعتبار اسناد ارزی و ریالی به نام او افتتاح نخواهد شد.

توصیه احتراما

پیگیری این مساله، از جمله مسائل قانونی محسوب می‌شود که ممکن است هر شخصی نیاز داشته باشد که درباره آن بداند و همچنین از شیوه صحیح پیگیری این اقدامات قانونی مطلع شود. برای آگاهی در این زمینه و همچنین برای کسب اطلاعات جامع و معتبر در این خصوص، می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید. به واسطه ثبت درخواست در بخش مشاوره، این امکان را خواهید داشت که در یک مکالمه هدفمند، درباره مسائل و ابهاماتی که ذهن شما را مشغول کرده است، اطلاعات بگیرید.

علاوه براین، می‌توانید برای حضور در مراجع قضایی و محاکم، لایحه‌ای مناسب در اختیار داشته باشید. استفاده از خدمات تنظیم لایحه اختصاصی ، به شما این امکان را می‌دهد که در سریع‌ترین زمان، لایحه مناسبی را تهیه و به دادگاه ارائه دهید.