لایحه نفقه جاریه در چه زمانی و با چه شرایطی به دادگاه داده شود؟

ما در این مقاله، قصد داریم یکی از مهم‌ترین لوایح در خصوص مسائل خانواده به نام نمونه لایحه نفقه جاریه را مورد بررسی قرار دهیم. این لایحه یکی از انواع لایحه دفاعیه نفقه است. امروزه در کشور ما مشکلات و مسائل خانواده یکی از اصلی ترین موضوعات پرونده‌های مطروحه در مراجع قضایی است. در واقع، زمانی که اشخاص در زندگی مشترک، حقوق متقابل یکدیگر را نا‌دیده بگیرند، مسئولیت پذیر نباشند و از طریق مذاکره و سازش به تفاهم و نتیجه مورد نظر نرسند؛ در این شرایط مجبور می‌شوند که برای دستیابی به حقوق قانونی و مشروع خود یا برای دفاع از این حقوق و اجبار طرف مقابل به انجام وظایف خود، از مراجع قضایی کمک بگیرند.

لایحه دفاعیه نفقه جاریه یکی از کاربردی‌ترین لوایح برای زمانی است که مرد، نفقه همسر‌ خود را نمی‌دهد و شرایط ادامه زندگی را برای ایشان دشوار می‌کند؛ در حالی که هنوز زندگی مشترک در جریان است و آن‌ها از یکدیگر جدا نشده‌‌اند. اگر در این شرایط مرد، نفقه خانم یعنی هزینه و مخارج مربوط به خوراک، پوشاک، مسکن، بهداشت و وسایل زندگی را برای همسرش تامین نکند؛ در این شرایط، باید خانم با تنظیم نمونه لایحه نفقه جاریه و تقدیم آن به مرجع قضایی، از ایشان بخواهد که مرد را به انجام تکلیفش موظف کند.

بررسی ماهیت این لایحه و کاربرد آن

این لایحه متنی است که توسط خانم یا وکیل ایشان تنظیم و به مرجع قضایی، عموما شورای حل اختلاف تقدیم می‌شود. بر اساس قوانین و مقررات کشور ما، در ازدواج دائم، مرد وظیفه دارد که نفقه و مخارج زندگی خانم جهت ادامه زندگی و اداره امور منزل را بپردازد.

زمانی که مرد بدون هیچ دلیل موجه و قانونی به همسرش نفقه زمان حال را نپردازد، در این شرایط، یکی از کارهایی که خانم می‌تواند انجام دهد، تنظیم نمونه لایحه نفقه جاریه است. به علاوه، اگر زوجین قصد طلاق داشته باشند؛ در این حالت، نفقه جاریه، در واقع نفقه همان ماهی است که زندگی مشترک هنوز بین طرفین جریان دارد و طرفین هنوز از یکدیگر جدا نشده‌اند. بنابراین، اگر مرد بدون هیچ عذر موجه‌ای، نفقه جاریه را به خانم نپردازد، ایشان می‌تواند با تنظیم لایحه دفاعیه نفقه جاریه و تقدیم آن به قاضی، از ایشان بخواهد که همسرش را الزام کند که این نفقه را به ایشان بپردازد.

زمان تقدیم نمونه لایحه نفقه جاریه به مرجع قضایی

یکی از وظایف مرد در نکاح دائم، تامین نفقه همسرش است.

مرد تحت هر شرایطی وظیفه دارد که نفقه را به خانم بپردازد حتی اگر خانم ثروتمند یا شاغل باشد و هیچ گونه نیاز مالی نیز نداشته باشد. بنابراین؛ باید مرد تمام هزینه‌های مربوط به تهیه خوراک، پوشاک، مسکن، بهداشت و وسایل زندگیِ متناسب با شان و منزلت خانم را به ایشان بپردازد تا خانم بتواند با در اختیار داشتن این امکانات، امور منزل را به عهده بگیرد. اگر مرد نفقه زمان حال را به همسرش ندهد یا در شرایطی که آن‌ها قصد دارند از یکدیگر جدا شوند ولی خانم هنوز با ایشان در منزل مشترک زندگی کند و وظایفش را نیز انجام دهد، اما مرد به ایشان نفقه نپردازد؛ در این زمان، خانم می‌تواند با تنظیم نمونه لایحه نفقه جاریه و تقدیم آن به قاضی، از ایشان بخواهد که این نفقه را معین کند و همسرش را الزام کند که این نفقه را بپردازد.

مسائل شکلی و ضروری مرتبط با تنظیم نمونه لایحه نفقه جاریه

باید در تنظیم این لایحه، یک سری نکات و مسائل شکلی مربوط ساختار و طرز تنظیم را رعایت کنید، تا این لایحه ارزش و اعتبار قانونی بیشتری داشته باشد و به علاوه، در رساندن اصل مطلب به قاضی و توجیه ایشان تاثیر مستقیم بگذارد.

لایحه را به صورت کوتاه، مفید و مختصر تنظیم کنید. زیرا طولانی شدن متن لایحه، هم موجب خستگی مخاطب شما یعنی قاضی می‌شود و هم اینکه شما را از ذکر مطالب اساسی در این خصوص غافل می‌کند.

لایحه خود را با خطی خوانا بنویسید و مطالب را تا حد امکان شیوا و رسا بیان کنید، به طوری که از ابتدا تا انتهای لایحه وحدت مفهوم وجود داشته باشد و مطالب، پراکنده و نا‌‌مربوط به نظر نرسد.

در تنظیم این لایحه، ابتدا متن لایحه، سپس ماده یا مواد قانونی مرتبط با آن و در پایان، مدارک و دلایل اثبات کننده ادعای خود را ذکر کنید. اگر منابع فقهی یا آیات و روایات قرآنی نیز در این خصوص وجود داشته باشد، اشاره به آن‌ها موجب تاثیر گذاری بیشتر لایحه می‌شود.

در بخش پایانی لایحه، ضمن عرض ادب و احترام به مقام قضایی از ایشان تقاضا کنید تا با مطالعه لایحه و توجه به مدارک و مستندات شما در خصوص موضوع اختلاف، تصمیمی عادلانه بر اساس قوانین و مقررات کشور بگیرد.

شرایط اساسی جهت تنظیم نمونه لایحه نفقه جاریه

قبل از اینکه بخواهید لایحه دفاعیه نفقه جاریه را بنویسید و به قاضی تقدیم کنید، باید شرایطی وجود داشته باشد که ارائه این لایحه از سمت شما، امری قانونی و در واقع، حق شما محسوب شود.

اول اینکه، فقط در نکاح یا ازدواج دائم، امکان مطالبه نفقه و تقدیم این لایحه از سمت خانم وجود دارد. بنابراین، اگر نوع ازدواج شما موقت است؛ در این نوع ازدواج، مرد بر اساس قانون وظیفه ندارد که به شما نفقه بپردازد مگر در صورتی که تادیه نفقه را در نکاح موقت شرط کنید یا اینکه صیغه نکاح بر همین اساس بین طرفین خوانده شود. مورد دوم اینکه، یکی دیگر از شرایط مورد نظر قانون جهت استحقاق و شایستگی خانم برای دریافت نفقه جاریه این است که ایشان تمام وظایف و مسئولیت‌هایش را در زندگی مشترک به خوبی انجام دهد، در منزل مشترک با مرد زندگی کند، بدون اجازه مرد از منزل خارج نشود و تمام نیاز‌های متعارف ایشان را تامین کند.

بیان مطالب بالا به این معنی نیست که خانم موظف است تحت هر شرایطی با مرد در یک منزل زندگی کند. اگر زندگی با مرد در منزل مشترک برای خانم همراه با خطر جانی، مالی و حیثیتی باشد و ایشان این موضوع را در دادگاه ثابت کند، با اجازه قاضی می‌تواند در منزل دیگری زندگی کند و در این حالت، مرد وظیفه دارد که نفقه جاریه خانم را بپردازد.

مدارک و مستندات موجود و ارتباط آن با نمونه لایحه نفقه جاریه

اگر دلایل و مدارکی دارید که در اثبات ادعای شما موثر است، حتما در تنظیم لایحه دفاعیه نفقه جاریه به این مدارک نیز اشاره کنید. برای مثال، اگر همسر شما نفقه جاریه شما را نمی‌پردازد و ادعا می‌کند که استطاعت مالی ندارد ولی شما می‌دانید که این ادعا کذب است و صحت ندارد، می‌توانید از قاضی تقاضا کنید که از بانک، جهت اخذ پرینت صورت حساب بانکی و گردش حساب ایشان استعلام شود یا اینکه اگر شهودی دارید، اسامی و مشخصات و آدرس آن‌ها را در متن لایحه ذکر کنید. شما حتی می‌توانید در این خصوص، حاضر به ادای سوگند در حضور قاضی شوید و این مطلب را در لایحه بنویسید.

قاعده لا ضرار

این قاعده، قاعده‌‌ای بسیار کاربردی و مشهور شناخته شده و بر اساس آن، هرگونه ضرر و زیان در دین اسلام، ممنوع است. عدم تادیه نفقه جاریه خانم یکی از مصادیق ضرر رساندن مرد به همسرش محسوب می‌شود. بنابراین، از جمله قواعدی که می‌توانید در این لایحه به آن اشاره کنید، قاعده لاضرار است. مشاوران حقوقی و وکلای مجرب در هنگام نوشتن لایحه، به این موارد توجه می‌کنند.

پیشنهاد ما

درخواست تنظیم لایحه ثبت کنید یا درخواست مشاوره حقوقی تلفنی ثبت شود تا وکلا و مشاوران ارشد حقوقی احتراما با شما تماس بگیرند و یک مشاوره کامل را برای تنظیم لایحه خود دریافت کنید. ما در کنار شما هستیم.