دلایل ارائه لایحه چک ضمانت و مهمترین موارد کاربرد نمونه لایحه دفاعیه چک ضمانت در محاکم

لایحه چک ضمانت یکی از لوایح مربوط به دعاوی راجع ‌به چک است. زمانی‌ که شخصی چکی را برای ضمانت به شخص دیگری می‌دهد، پس ‌از انجام موضوع مورد نظر، می‌تواند این چک را از او پس بگیرد. اگر طرف مقابل چک را پس ندهد، صادر کننده با مراجعه به دادگاه، لایحه چک ضمانت را علیه او تنظیم و تقدیم می‌کند. در صورتی ‌که دادگاه محق بودن این شخص را احراز کند، دارنده چک را ملزم می‌کند، چک ضمانتی را پس بدهد. اگر صادر کننده چک، به تعهد خود عمل نکند، دارنده چک می‌تواند مبلغ آن را از بانک دریافت کند.

در غیر این صورت، دریافت مبلغ چک موجب می‌شود که دارنده به ‌عنوان مجرم شناخته شود زیرا چکی که به او سپرده شده را نقد یا استفاده کرده ‌است. به ‌این‌ ترتیب، زمانی که متعهد به تعهد خود عمل می‌کند، دارنده چک دیگر حق دریافت مبلغ چک ضمانتی را ندارد زیرا این چک، به این دلیل به او داده‌ شده است تا هر زمانی ‌که متعهد، تعهدات خود را انجام نداد، مبلغ آن را از بانک دریافت کند. این لایحه از انواع لایحه چک است که در مواقعی به صورت لایحه دفاعیه چک نیز تنظیم می‌شود.

درباره شرایط استفاده از لایحه چک ضمانت ، به این مثال توجه کنید!

فرض کنید به ‌عنوان ضمانت حسن انجام تعهد، چکی را به‌ طرف مقابل می‌دهید و طبق توافقات، به تعهد خود عمل می‌کنید ولی دارنده چک ضمانت، بدون توجه به این‌ موضوع، چک ضمانتی را به بانک می‌برد و مبلغ آن را دریافت می‌کند. در این حالت، شما می‌توانید علیه او در دادگاه اقدام کنید. برای این کار لازم است که نمونه لایحه دفاعیه چک ضمانت را تنظیم و به دادگاه تقدیم کنید. سپس در متن نمونه لایحه دفاعیه ضامن چک ، درباره موضوع تعهد و مبلغ چک، توضیحات کامل را بیان کنید. قاضی بر اساس علم خود و با توجه به محتوای لایحه دفاعیه چک ضمانتی در این ‌مورد تصمیم‌گیری می‌کند.

برای اینکه رأی عادلانه و قطعی در دادگاه صادر شود، قاضی توضیحات طرفین دعوا را مدنظر قرار می‌دهد. به‌ این‌ ترتیب، طرف مقابل که چک ضمانتی به او سپرده شده ‌است، با تقدیم لایحه چک ضمانت توضیحات خود را بیان می‌کند. امکان دارد این شخص بتواند ثابت کند که موضوع تعهد توسط متعهد به‌ درستی انجام ‌نشده و به ‌همین دلیل برای نقد کردن چک اقدام کرده ‌است. در این حالت، قاضی با توجه به مدارک و دلایلی که ارائه ‌شده‌اند، رأی مناسب را صادر می‌کند.

مصادیق چک ضمانتی از نظر قانون

چک ضمانتی چکی است که به منظور اطمینان ‌بخشی به‌ طرف مقابل و برای ضمانت انجام کار یا تعهد به نام او صادر می‌شود. چک ضمانت برای موارد مختلفی صادر خواهد شد. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توانیم به صدور چک ضمانت برای انتقال سند، چک ضمانت وام، چک ضمانت اجاره نامه، چک ضمانت کار، چک ضمانت تخلیه و چک ضمانت بانک اشاره کنیم.

در واقع چک ضمانت به این دلیل به دارنده چک داده می‌شود تا هر زمانی‌ که متعهد، به تعهد خود عمل نکند، این شخص بتواند مبلغ آن را از بانک دریافت کند. فرض کنید شخصی برای اشتغال در یک فروشگاه، چکی را به ‌عنوان ضمانت به صاحب فروشگاه می‌دهد. این چک برای ضمانت درست انجام دادن وظایف صادر شده ‌است. اگر این فرد به‌ درستی وظایف خود را انجام دهد ولی دارنده چک بدون توجه به این ‌موضوع، برای دریافت مبلغ آن به بانک برود؛ صادر کننده چک، می‌تواند علیه او در دادگاه اقدام کند. سپس با تقدیم لایحه چک ضمانت و ارائه مدارک و دلایل مناسب، ثابت کند که وظایف خود را به‌ درستی انجام داده ‌است.

کاربرد لایحه چک ضمانت

چک ضمانتی، همواره مشکلاتی را برای صادر کننده آن به وجود می‌آورد. این چک به دلیل مزایای آن برای متعهدله، از چک‌های پرکاربرد در بین مردم محسوب می‌شود. کاربرد لایحه چک ضمانت در جایی است که موضوع اختلاف در رابطه با یک چک ضمانت باشد. تصور کنید که یکی از طرفین (متعهد) مدعی باشد که به تعهد خود عمل کرده‌ است و طرف دیگر این ادعا را قبول نکند. در این حالت، هر کدام از آن‌ها می‌تواند لایحه دفاعیه چک ضمانتی را تنظیم و به دادگاه تقدیم می‌کند. قاضی بر اساس شواهد و قرائن و با توجه به محتوای نمونه لایحه دفاعیه ضامن چک ، در این ‌مورد تصمیم‌گیری می‌کند.

فرض کنید شخصی ضمن یک قرارداد متعهد می‌شود که در طول یک سال، ساختمانی را بسازد و به‌ طرف مقابل تحویل دهد. او برای ضمانت انجام این تعهد، چکی را صادر می‌کند تا اگر در زمان مقرر به تعهد خود عمل نکرد، طرف مقابل بتواند با نقد کردن این چک، مبلغ آن را دریافت کند. اگر متعهد به تعهد خود عمل کند ولی دارنده چک آن را به بانک ببرد و مبلغ آن را دریافت یا حساب این شخص را مسدود کند، صادر کننده می‌تواند در دادگاه علیه او اقدام کند. در این شرایط، صادر کننده چک ضمن تقدیم لایحه چک ضمانت و ارائه قرارداد، در دادگاه ثابت می‌کند که در تاریخ مقرر، تعهد خود را انجام داده‌ است. قاضی با توجه به متن لایحه چک ضمانت و بر اساس مدارکی که ارائه ‌شده است، رأی مناسب را صادر می‌کند.

چه زمانی لایحه چک ضمانت تنظیم می‌شود؟

زمانی ‌که شخصی چک ضمانتی را به شخص دیگری بدهد ولی دارنده چک بدون توجه به ضمانتی بودن این چک، آن را نقد یا استفاده کند، صادر کننده چک می‌تواند علیه او لایحه چک ضمانت را تنظیم و به دادگاه تقدیم کند. در مقابل، دارنده چک برای بیان توضیحات خود، نمونه لایحه دفاعیه چک ضمانت را تنظیم می‌کند. قاضی بر اساس مدارک و دلایلی که ارائه ‌شده است، در این ‌مورد تصمیم‌گیری می‌کند.

فرض کنید مستاجری برای اطمینان موجر از تخلیه ملک در زمان مقرر، چک ضمانتی را به او می‌دهد. اگر مستاجر در تاریخ مقرر، ملک مورد نظر را تخلیه کند ولی موجر چک ضمانتی را پس ندهد یا آن را به بانک ببرد و مبلغ آن را تقاضا کند؛ مستاجر می‌تواند علیه او در دادگاه طرح دعوا کند. سپس با تقدیم لایحه چک ضمانت و ارائه مدارک و دلایل مناسب، ثابت کند که در زمان مقرر، ملک موجر را تخلیه کرده ‌است. در مقابل، موجر نیز می‌تواند برای بیان توضیحات خود، لایحه را به دادگاه تقدیم کند. او با بیان توضیحات و ارائه مدارک، تلاش می‌کند قاضی را قانع کند تا به نفع او رأی دهد. قاضی با توجه به محتوای لایحه چک ضمانت و مدارکی که از طرفین دعوا ارائه‌ شده است، در این ‌مورد تصمیم‌گیری می‌کند.

برای مثال:

فرض کنید شخصی ضمن یک قرارداد، به طرف مقابل تعهد می‌دهد که در زمان مقرر مال موضوع قرارداد را به او تحویل دهد. این شخص برای اطمینان به ‌طرف مقابل، چک ضمانتی را نیز به او می‌دهد. در این حالت، اگر متعهد به تعهد خود عمل کند و تا قبل ‌از سررسید زمان مقرر در قرارداد، مال مورد معامله را به ‌طرف مقابل تحویل دهد، طرف دیگر قرارداد، باید چک را به او پس بدهد.

در صورتی‌ که متعهد به تعهد خود عمل نکند، متعهدله می‌تواند علیه او اقدام کند. به این ترتیب که با تقدیم نمونه لایحه دفاعیه چک ضمانت به دادگاه و ارائه مدارک مناسب، تلاش می‌کند قاضی را مجاب کند، تا به نفع او حکم دهد. دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای مربوط به چک ضمانتی، دادگاه محل اقامت صادر کننده چک است. به‌ این ‌ترتیب، اگر صادر کننده چک در اصفهان و دارنده چک در یزد باشد، دارنده چک باید در دادگاه محل اقامت صادر کننده چک، یعنی اصفهان طرح دعوا کند.

رویه قضایی مربوط به چک ضمانتی، سختگیرانه است. یعنی به ‌محض اقدام دارنده برای دریافت مبلغ چک، این مبلغ به او پرداخت نمی‌شود. به ‌عنوان مثال؛ موجر مدعی است که مستاجر در زمان مقرر در قرارداد، ملک را تخلیه نکرده ‌است و به‌ همین دلیل چک ضمانتی را به بانک می‌برد و صدور اجراییه را از دادگاه درخواست می‌کند. با این اقدام، این مبلغ به طور فوری به او پرداخت نمی‌شود و لازم است مراحل و روند قانونی این موضوع طی شود.

ماده ۲۳ قانون صدور چک

براساس این ماده، دارنده چک می‌تواند با ارائه گواهینامه عدم پرداخت برای کسر مبلغ چک، صدور اجراییه را درخواست کند. برای این کار نباید در متن چک قید شده باشد که این چک بابت تضمین معامله یا تعهد بوده است. در صورتی ‌که صادر کننده چک یا قائم‌ مقام قانونی او دعاوی مانند تضمین یا مشروط بودن چک را در دادگاه مطرح کنند، این دعوا مانع از به جریان انداختن عملیات اجرایی نمی‌شود. مگر اینکه دادگاه ظن قوی پیدا کند که در این‌ صورت قرار توقف عملیات اجرایی صادر خواهد شد.

نکته مهم!

احتمالا بارها برای شما پیش آمده است که بخواهید ضمانت شخصی را برای پرداخت تعهدات مالی یک توافق به عهده بگیرید. معمولا در چنین شرایطی، از انواع چک‌های ضمانتی استفاده می‌شود. بحثی که در این مقاله به آن می‌پردازیم، لایحه چک ضمانت و موارد استفاده از این لایحه است. چنانچه به واسطه ارائه یا دریافت چک ضمانتی دچار آسیب و زیان شده‌اید، می‌توانید با ارائه این لایحه در دادگاه، به این مساله رسیدگی کنید. همچنین این امکان را دارید که با دریافت خدمات مشاوره حقوقی تلفنی ، درباره این موارد با اشخاص متخصص گفتگو کنید.

علاوه براین موارد، استفاده از خدمات تنظیم لایحه اختصاصی ، برای شما کاربرد زیادی خواهد داشت. برای استفاده از این خدمات نیز، می‌توانید درخواستتان را در بخش مربوطه ثبت کنید.