لایحه حق حبس چه زمانی قابل استفاده است؟ + مهمترین اسناد و مدارک قابل ارائه در لایحه دفاعیه حق حبس زوجه

حق حبس یکی از موضوعات مهم و کاربردی در حقوق خانواده است. حق حبس زن برای دریافت مهریه از مرد است. به‌ موجب این حق، خانم می‌تواند از انجام وظایف زناشویی در مقابل شوهر خود، خودداری کند. استفاده از حق حبس نوعی تحت فشار قرار دادن مرد است. زیرا هنوز زندگی مشترک آغاز نشده ‌است و خانم بدون اینکه از شوهرش تمکین کند، مهریه خود را از او تقاضا می‌کند. در صورتی‌ که خانم مهریه خود را شوهر خود مطالبه کند، ولی او به این تعهد عمل نکند، زوجه می‌تواند علیه آقا طرح دعوا کند. این خانم با مراجعه به دادگاه و تنظیم لایحه حق حبس ، احقاق حق خود را از قاضی درخواست می‌کند. قاضی بعد از احراز شرایط لازم برای حق حبس در این ‌مورد تصمیم‌گیری می‌کند.

پیش از آنکه ادامه این مقاله را مطالعه کنید، مقالات مرتبطی که می‌توانند برای شما کاربردی باشد را معرفی می‌کنیم. مطالعه این مقالات در راستای یکدیگر، نسبت به موضوع مورد بحث، به شما دید بهتری می‌دهد. مقالات لایحه تمکین و لایحه مهریه (برای مطالعه این مقالات، روی عبارت آن‌ها بزنید) از جمله مقالاتی هستند که به موضوعات مرتبط به موارد استفاده از حق حبس اشاره می‌کنند. به همین دلیل مطالعه آن‌ها را بعد از مطالعه این مقاله، پیشنهاد می‌کنیم.

تعریف مفهومی لایحه حق حبس

حق حبس یک اصطلاح فقهی و حقوقی و به ‌معنای خودداری یکی از طرفین عقد از اجرای تعهد است. در عقد نکاح، زن به‌ محض وقوع نکاح مالک مهریه می‌شود. یعنی می‌تواند هر زمان که بخواهد آن را از شوهرش مطالبه کند. همچنین می‌تواند هر تصرفی که می‌خواهد در آن داشته باشد. حق حبس نوعی ضمانت اجرا برای مهریه است. یعنی خانمی که می‌خواهد پیش ‌از اینکه وظایف زناشویی خود را در برابر شوهر خود انجام دهد، با استفاده از حق حبس به اطمینان خاطر برسد. به عبارت دیگر حق حبس یک تضمین و ضمانت مناسب برای پرداخت مهریه از طرف مرد است. چنانچه مردی به تقاضای همسر خود برای دریافت مهریه ترتیب ‌اثر ندهد، خانم می‌تواند علیه او لایحه حق حبس را تنظیم کند. در این حالت، خانم از طریق دادگاه الزام همسر خود را به تأدیه مهریه درخواست می‌کند.

نکات مهمی که باید درباره لایحه حق حبس بدانید!

استفاده زوجه از حق حبس مانع دریافت نفقه او از مرد نمی‌شود. یعنی خانم می‌تواند علاوه‌ بر تنظیم لایحه استفاده از حق حبس برای گرفتن حق نفقه خود از مرد اقدام کند.

مطابق قانون، زنی که از حق حبس خود استفاده می‌کند، ناشزه نیست. بنابراین استحقاق دریافت تمام حقوق مالی خود را از مرد دارد. یعنی می‌تواند علاوه بر لایحه حق حبس برای سایر حقوق مالی خود اقامه دعوا کند.

دادگاه صالح برای رسیدگی به این ‌موضوع دادگاه خانواده است. خانم می‌تواند لایحه برای حق حبس را در دادگاه محل عقد نکاح تقدیم کند. یعنی اگر بین زن و مردی در شهر مشهد که زادگاه آن‌ها است عقد نکاح واقع شود و بعد از عقد در شهر دیگری ساکن شوند، خانم می‌تواند علاوه ‌بر دادگاه محل اقامت مرد در دادگاه محل وقوع عقد نکاح هم اقامه دعوا کند.

لایحه حق حبس را چگونه بنویسیم؟

برای نوشتن لایحه حق حبس لازم است که آدرس و مشخصات خود و همسرتان را وارد کنید. بهتر است که در لایحه حق حبس توضیحات خود را به‌ صورت خلاصه و بدون ابهام بیان کنید. شما می‌توانید از مواد قانونی مناسب، آیات، روایات، قواعد فقهی، نظریات مشورتی و آرای وحدت رویه در لایحه برای حق حبس استفاده کنید. در این حالت کاربرد و تاثیرگذاری آن بیشتر است. قاضی بعد از مطالعه محتوای لایحه حق حبس و بررسی دلایل و مدارک تصمیم مناسب را اخذ می‌کند.

در لایحه حق حبس به این اسناد و مدارک استناد کنید!

ضمن تقدیم لایحه استفاده از حق حبس تمام مدارک و اسناد لازم را به دادگاه ارائه دهید. مدارکی که نشان ‌دهنده عدم تمکین شما است در این ‌مورد کمک ‌کننده خواهد بود. گواهی پزشکی قانونی، اقرار مرد، قسم خوردن شما و شهادت شهود نیز موارد دیگری برای اثبات عدم تمکین شما است. در صورتی ‌که دلایل و مدارکی که ارائه ‌شده است توسط شما مورد تأیید قاضی باشد، مرد را به پرداخت مهریه ملزم خواهد کرد.

ماده‌های قانونی مرتبط با این لایحه

در ادامه به چند ماده قانونی مرتبط می‌پردازیم. شما می‌توانید در هنگام نوشتن لایحه خود، به این مواد قانونی استناد کنید.

1. ماده 1085 قانون مدنی: با توجه به این ماده، خانم می‌تواند تا زمانی ‌که مهریه خود را از شوهر خود نگرفته ‌است، وظایف زناشویی خودش را در برابر او انجام ندهد. استفاده از حق حبس به حال بودن مهریه بستگی دارد. یعنی برای دریافت مهریه، زمانی تعیین نشده باشد. استفاده از حق حبس موجب محرومیت زوجه از نفقه نمی‌شود. یعنی خانم می‌تواند از حق حبس خود استفاده کند و حقوق مالی خود را که به‌ موجب عقد نکاح دارا شده است، از شوهرش تقاضا کند.
2. ماده 1086 قانون مدنی: مطابق این ماده اگر خانم قبل از اینکه شوهرش مهریه او را بدهد، وظایف خود را در مقابل او انجام دهد، دیگر نمی‌تواند از حق حبس خود استفاده کند. ولی می‌تواند مهریه خود را از شوهر مطالبه کند. در این حالت زوجه مکلف به تمکین از شوهرش است.
3. ماده 1102 قانون مدنی: با توجه به این ماده به‌ محض وقوع نکاح زن و شوهر در برابر یکدیگر حقوق و تکالیفی را دارا می‌شوند. مرد موظف به تأدیه حقوق مالی زوجه است. خانم هم به وظایف زناشوئی و تمکین از مرد مکلف می‌شود. البته استفاده از حق حبس مانع برخورداری خانم از حقوق مالی او نمی‌شود.
4. ماده 4 قانون حمایت از خانواده: مطابق این ماده رسیدگی به امور و دعاوی مربوط حقوق مالی زوجه و دعاوی مربوط به طلاق در صلاحیت دادگاه خانواده است.

آرای وحدت رویه و نظریه مشورتی مرتبط

شما می‌توانید با استفاده از آرای وحدت رویه و نظریات مشورتی مناسب در نمونه لایحه دفاعیه حق حبس به قاضی در تصمیم‌گیری درباره این مورد کمک کنید. آرای وحدت رویه مانند قانون لازم‌ الاجرا هستند. یعنی قضات موظف به رعایت آن‌ها هستند. نظریات مشورتی در ارائه مسیر درست برای تصمیم ‌گیری کاربرد دارند.

رأی وحدت رویه شماره 718 مورخ 13/2/1390

مطابق این رأی وحدت رویه، در صورتی ‌که مهریه حال باشد، یعنی برای آن زمانی تعیین نشده باشد، خانم می‌تواند از حق حبس خود استفاده کند. در این حالت مرد نمی‌تواند الزام او را به تمکین تقاضا کند. زیرا مطابق شرع و قانون خانم حق دارد تا زمانی ‌که مهریه خود را دریافت نکرده ‌است، از انجام وظایف زناشویی خود در مقابل شوهرش امتناع کند. در این حالت به دعوای الزام به تمکین از طرف مرد حکم بطلان داده می‌شود. زیرا دعوای الزام به تمکین از طرف مرد، زمانی مطرح می‌شود که زوجه قبلاً وظایف زناشویی خود را در مقابل شوهر ایفا کرده باشد. در این حالت زوجه نمی‌تواند از حق حبس خود استفاده کند و موظف به تمکین است.

خوب است بدانید

خوب است بدانید از مهمترین اقدامات برای حضور در محاکم قضایی و دادگاه‌ها، در اختیار داشتن لایحه است. هر چقدر که لایحه شما کاربردی باشد و اسناد و مدارکی که در نظر دارید را به شیوه صحیح‌تری در آن لایحه ارائه کرده باشید، شانس بیشتری برای دریافت رای موافق دادگاه خواهید داشت. بنابراین، ارائه لایحه بسیار تاثیر گذار است. تیم حقوقی احتراما نیز در راستای همین موضوع خدمات خود را ارائه می‌دهد. با ثبت درخواست در بخش تنظیم لایحه اختصاصی می‌توانید لایحه مورد نظر خود را در اسرع وقت در اختیار بگیرید.

علاوه براین، مشاوران حقوقی و وکلای مجموعه نیز در بخش خدمات مشاوره حقوقی تلفنی ، پاسخگوی سوالات شما خواهند بود. با ثبت درخواست در این بخش نیز، می‌توانید به سهولت با مشاوران و وکلای تیم احتراما ارتباط بگیرید.