جرم جعل و مجازات آن در قانون جدید و پاسخ این سوال که جرم جعل قابل گذشت است یا خیر؟

جرم جعل یکی از مسائل و معضلات جامعه ما محسوب می‌شود. این اقدام موجب تأثیرات منفی و مخربی بر زندگی مردم خواهد شد. در شرایطی که شخصی با ساختن مدارک تقلبی یا تغییر غیر قانونی آن‌ها موجب فریب دیگران شود، این عمل مجرمانه شکل می‌گیرد. ارتکاب این جرم در سال‌های اخیر با دقت فراوانی انجام می‌شود.

مرتکبان برای انجام این اقدام ممنوع، وسایل و دستگاه‌های پیشرفته‌ای را به کار می‌گیرند. به دلیل اثرات مخربی که این عمل مجرمانه بر جامعه دارد، کشورهای زیادی برای آن مجازات تعیین کرده‌اند. جعل با اقداماتی مثل خدشه‌دار کردن، خراشیدن، ایجاد تغییر، محو کردن و مواردی مانند آن‌ها رخ می‌دهد. وقتی مرتکب برای رسیدن به هدف غیر قانونی خود این کارها را انجام دهد، مستحق مجازات خواهد بود.

شخصی را در نظر بگیرید که با ساختن مهری شبیه مهر متعلق به شخص دیگر، قصد دارد به ‌جای او اوراقی را مهر بزند. این موضوع به دلیل قصد مجرمانه مرتکب قابل مجازات خواهد بود.

معاون رئیس اداره‌ای که برای صدور دستورالعمل‌های اداری، مهر متعلق به رئیس را جعل می‌کند، در واقع مرتکب جرم جعل شده است و باید مجازات شود.

برای فردی که مرتکب این جرم می‌شود و شخصی که از نوشته یا شیء جعلی به ضرر دیگران بهره‌مند شده است، مجازات مجزایی تعیین می‌کنند. اگر هر دو اقدام توسط یک نفر صورت بگیرد، او به مجازات هر دو جرم محکوم می‌شود.

شخصی که با بهره‌مندی از دستگاه‌های فوق پیشرفته، نوشته یا مهر یا هر چیزی را جعل می‌کند، فقط به دلیل جرم جعل مجازات خواهد شد. پس‌ از آن فردی که از این جرم نفع برده است، به مجازات دیگری محکوم خواهد شد. در صورتی‌ که مرتکب خود، هر دو اقدام را انجام دهد، قاضی مجازات این جرایم را برای او در نظر می‌گیرد.

جرم جعل چیست؟

جعل از جرایمی است که موجب فریب و به ‌اشتباه افتادن دیگران می‌شود. در واقع متهم قصد دارد با تغییر در نوشته یا اوراق متعلق به شخص دیگر، اقداماتی را انجام دهد که دیگران متوجه جعلی بودن آن نشوند.

این عمل غیرقانونی یکی از جرائم مطلق است. یعنی وقوع آن به نتیجه خاصی نیاز ندارد. همین ‌که مرتکب، نوشته یا هر چیز دیگری را جعل کند، این جرم محقق شده و مرتکب قابل مجازات است.

فردی را در نظر بگیرید که نوشته متعلق به فرد مهمی را جعل می‌کند. او به ‌محض این اقدام مستحق مجازات خواهد بود. یعنی نیازی نیست که خودش یا فرد دیگری با آن نوشته جعلی اقدامی انجام دهند یا دیگران را به ‌اشتباه اندازند.

مصادیق جرم جعل چیست؟

در قانون مجازات اسلامی تعریف جعل بیان‌ نشده ولی مصادیقی از آن مطرح ‌شده است. ساختن، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق، محو، سیاه کردن یا تغییر تاریخ و موارد مانند آن از شیوه‌های تحقق این جرم محسوب می‌شوند. وقتی شخصی در یک نوشته، تاریخی را تغییر دهد و برای این کار سوء نیت داشته باشد، مستحق مجازات خواهد بود.

فردی را در نظر بگیرید که کارمند بیمارستان است. او تاریخ مندرج در گواهی ولادت یکی از نوزادان را تغییر می‌دهد تا تاریخ تولد نوزاد رند شود. در این حالت او مرتکب جرم جعل شده ‌است. این مورد مصداقی از تغییر تاریخ برای وقوع این عمل مجرمانه محسوب می‌شود.

در شرایطی این جرم با قلم بردن محقق خواهد شد. قلم بردن به معنی آن است که شخصی در یک متن یا نوشته با قلم تغییراتی را ایجاد کند. وقتی شخصی با قلم هم‌ رنگ قلم متن قرارداد یا متن نوشته، یک نقطه را به یکی از اسامی مندرج در آن اضافه کند، این عمل مجرمانه شکل می‌گیرد.

چنانچه فردی با محو کردن قسمتی از یک نوشته، موجب ورود ضرر به فرد یا افرادی شود، مستحق مجازات خواهد بود.

فرض کنید مردی مالی را وقف کرده ‌است. فرزند او به دلیل نارضایتی از اقدام پدرش قسمتی از این نوشته را محو می‌کند. در این شرایط این فرزند به دلیل ارتکاب جرم جعل مورد محاکمه قرار می‌گیرد.

مجازات جرم جعل چیست؟

به واسطه این عمل مجرمانه افراد زیادی متضرر می‌شوند. جعل اوراق، قراردادها، مدارک، اشیاء و موارد مانند آن همیشه ضررهای مالی و غیر مالی فراوانی را به مردم وارد کرده ‌است. در قانون برای پیشگیری از وقوع این جرم و برخورد با متهم، مجازاتی تعیین شده ‌است. قانونگذار در مورد این عمل مجرمانه شرایطی را بیان می‌کند.

اگر اشیاء و اوراقی که مرتکب آن‌ها را جعل می‌کند، به ادارات و مؤسسات وابسته باشند، مجازات مرتکب شدیدتر خواهد بود. به موجب قانون مجازات اسلامی، مرتکب این جرم به حبس محکوم می‌شود.

اگر این جرم توسط کارمند اداره‌ای انجام بگیرد، او علاوه‌ بر مجازات اداری، به جبران خسارت و حبس و جزای نقدی محکوم نیز خواهد شد.

در شرایطی که جعل نسبت ‌به اموال، اوراق و اشیای مردم صورت بگیرد، مجازات مرتکب حبس از ۳ ماه تا یک ‌سال و جزای نقدی خواهد بود.

آیا جرم جعل قابل گذشت است یا خیر؟

تا قبل ‌از تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، این جرم از جرایم غیرقابل گذشت محسوب می‌شد. با تصویب این قانون، جعل نسبت ‌به نوشته، اشیاء و اوراقی که به ادارات و سازمان‌ها تعلق ندارد، جرم قابل گذشت محسوب می‌شود. یعنی اوراق و نوشته‌های شخصی افراد اگر موضوع جرم جعل قرار بگیرند، فقط صاحب آن یا ذی‌نفع می‌توانند علیه مرتکب شکایت کنند.

جرایم قابل گذشت فقط توسط شاکی قابلیت شکایت دارند. در صورتی‌ که شاکی از شکایت خود گذشت کند، دادرسی و مجازات متوقف خواهد شد. اگر شخصی که نوشته یا قرارداد یا اوراق او جعل شده‌ است، علیه مرتکب شکایت نکند، متهم تحت تعقیب قرار نخواهد گرفت.

نحوه پیگیری جرم جعل چگونه است؟

اگر قصد دارید در دادگاه علیه شخصی که جرم جعل را مرتکب شده‌ است، شکایت کنید، باید دلایل محکمه‌ پسندی در اختیار داشته باشید. به دلیل اینکه شما شاکی این پرونده هستید و بار اثبات آن بر عهده‌ شما خواهد بود. اگر نوشته یا شی یا چیزی که جعل شده ‌است را در دسترس دارید، آن را به دادگاه ارائه دهید. چنانچه قاضی صحت اظهارات شما را احراز کند، به مجازات مرتکب حکم خواهد داد. فرض کنید شخصی با اقدامات خود، قسمتی از یک مبایعه نامه را سیاه می‌کند تا مشخصات طرفین مشخص نباشد. اگر او برای ضرر زدن به شما این کار را انجام دهد، امکان شکایت علیه او را دارید.

مرحله به مرحله فرآیند پیگیری

برای این کار لازم است ابتدا به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. سپس با ثبت شکایت، دلایل و مدارک خود را ارائه دهید. پس ‌از آن، زمان رسیدگی به این جرم در دادسرا تعیین خواهد شد. مقام تحقیق با بررسی مقدماتی در خصوص نحوه ارتکاب این جرم و انتساب آن به متهم تصمیم مناسب را اعلام خواهد کرد. اگر وقوع این جرم برای او احراز شود، قرار جلب به دادرسی را صادر خواهد کرد. پس ‌از آن دادستان پرونده را به همراه کیفر خواست صادره، به دادگاه کیفری ارسال می‌کند.

در این شرایط ابلاغیه برای شما ارسال خواهد شد. در متن ابلاغیه زمان و شماره شعبه دادرسی به شما اعلام شده است. برای حضور مؤثر در دادگاه، بهتر است که ضمن تقدیم لایحه ، دلایل و مدارک مناسبی را ارائه دهید. در صورتی ‌که قاضی اظهارات شما را تأیید کند، به مجازات مرتکب حکم خواهد داد.

ارکان جرم جعل چه هستند؟

برای وقوع جرایم و مجازات شدن شخص مرتکب، عناصری لازم است. اگر این عناصر وجود نداشته باشند، عملا جرمی شکل نمی‌گیرد و زمانی که جرمی شکل نگرفته باشد نیز، شخص مرتکب مجازات نخواهد شد. رکن مادی، قانونی و معنوی ارکانی هستند که بدون وجود آن‌ها نمی‌توان مرتکب را مجازات کرد. در واقع، مطابق قانون برای اینکه عملی به منزله جرم شناخته شود، باید رکن مادی، قانونی و معنوی آن جرم، در آن عمل وجود داشته باشند.

چگونه از خدمات حقوقی بهره کنیم؟

این عمل غیر قانونی یکی از جرایمی است که همواره ضررهای فراوانی به مردم وارد کرده ‌است. چنانچه شما نیز به دلیل این جرم متحمل ضرر و زیانی شده‌اید، می‌توانید علیه مرتکب شکایت کنید. البته پیش ‌از شکایت بهتر است که با مشاوران حقوقی مشورت کنید.

در وب‌ سایت احتراما این امکان برای شما فراهم شده است که از طریق ثبت سفارش خود، از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره‌مند شوید. کارشناسان ما با بهره‌مندی از دانش حقوقی و اطلاعات خود، به شما کمک می‌کنند که ادعای خود را در خصوص این جرم ثابت کنید.

برای بیان اظهارات خود بهتر است که لایحه‌ای را به دادگاه ارائه دهید. تنظیم لایحه یکی از اقدامات و خدمات مهمی است که مجموعه احتراماً به شما ارائه خواهد داد.