درباره دادگاه کیفری دو و صلاحیت آن در رسیدگی به اعمال مجرمانه اطلاع کسب کنید!

دادگاه کیفری دو یکی از مراجع صالح به رسیدگی در امور کیفری محسوب می‌شود. این دادگاه با حضور یک قاضی یا دادرس علی‌البدل تشکیل می‌شود. زمانی ‌که شما دادخواست خود را تنظیم و تقدیم می‌کنید، تحقیقات مقدماتی توسط دادیار یا بازپرس انجام می‌شود. اگر بعد از تحقیقات، وقوع عمل مجرمانه برای این مقامات محرز شود، با صدور قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست، پرونده، متناسب با نوع صلاحیت، به مراجع کیفری ارسال خواهد شد. در این حالت قاضی دادگاه با توجه به مدارک، دلایل و بر اساس علم خود، در این زمینه تصمیم‌گیری می‌کند. دادگاه کیفری دو ، یکی از انواع دادگاه در کشور ما است.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بهتر با این دادگاه، حتما مقاله دادگاه کیفری یک را نیز بخوانید تا بتوانید این دادگاه‌ها را با یکدیگر مقایسه کنید و به تفاوت آن‌ها پی ببرید. آگاهی از انواع دادگاه‌ها و فرآیند رسیدگی به دعوی در این مراجع، به شما کمک می‌کند که در مراحل رسیدگی به پرونده یا شکایات خود، اقدامات سازنده‌تری انجام دهید.

آشنایی با دادگاه کیفری 2 با ذکر یک مثال

به ‌عنوان مثال، شخصی را در نظر بگیرید که به جهت ارتکاب عمل مجرمانه ربا توسط متهم، به او ضرر و زیانی رسیده‌ است. این شخص با ثبت دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی این موضوع را مطرح می‌کند. پس ‌از آن، تحقیقات مقدماتی توسط دادیار انجام می‌شود. در صورتی‌ که ادله، وقوع این عمل مجرمانه را ثابت کنند، دادستان کیفرخواست را صادر و به‌ همراه پرونده، به دادگاه کیفری دو ارسال می‌کند. کیفرخواست به معنی درخواست کتبی دادستان، برای رسیدگی به عمل مجرمانه و صدور رای برای آن است. قاضی این دادگاه کیفری با بررسی همه‌ جانبه این پرونده، رأی مناسب را صادر می‌کند.

در صورتی ‌که پرونده‌ای که به این دادگاه ارسال می‌شود، در صلاحیت آن نباشد، قاضی باید قرار عدم صلاحیت صادر کند زیرا این دادگاه مطابق قانون شایستگی لازم برای رسیدگی و صدور رأی نسبت به این پرونده را نداشته ‌است. مانند اینکه، پرونده‌ای که مجازات آن قطع عضو است، به این دادگاه ارسال شود. به ‌جهت اینکه بررسی و صدور رأی در زمینه اعمال مجرمانه‌ای که مجازات آن‌ها قطع عضو است، خارج از صلاحیت دادگاه کیفری دو است، این دادگاه باید قرار عدم صلاحیت صادر کند.

همچنین در مواقعی که شخصی مرتکب عمل مجرمانه‌ای شود که مجازات آن حبس ابد یا اعدام یا سلب حیات باشد، این موضوعات خارج از صلاحیت کیفری ۲ است. به‌ این ‌ترتیب اگر پرونده‌ای با این مضامین، به این دادگاه ارسال شود، قاضی مکلف است با صدور قرار، عدم صلاحیت این موضوع را اعلام کند.

صلاحیت دادگاه کیفری دو

بر اساس ماده ۳۰۱ قانون آیین دادرسی کیفری، این دادگاه برای رسیدگی به تمامی اعمال مجرمانه صلاحیت دارد. مگر اینکه رسیدگی به این اعمال مجرمانه، در صلاحیت مرجع دیگری باشد. رسیدگی و صدور رای در رابطه با اعمال مجرمانه‌ای که در صلاحیت دادگاه کیفری ۱ یا سایر مراجع کیفری قرار ندارند، در صلاحیت دادگاه کیفری دو است. رسیدگی به اعمال مجرمانه‌ای که مستوجب تعزیر هستند، مانند سرقت تعزیری، شرب خمر تعزیری، تصرف عدوانی کیفری، کلاهبرداری، خیانت در امانت، تخریب، توهین و موارد مانند آن در صلاحیت این دادگاه قرار دارند. قاضی دادگاه با بررسی دقیق پرونده‌هایی که به شعبه او ارسال می‌شود، رأی مناسب را صادر می‌کند.

در مواقعی که پرونده‌های مربوط به ارتکاب اعمال مجرمانه سیاسی یا پرونده‌های مربوط اعمال مجرمانه‌ای که در صلاحیت مراجع دیگر قرار دارند، به این دادگاه ارسال شوند. قاضی قرار عدم صلاحیت صادر می‌کند زیرا مطابق قانون این موارد در صلاحیت کیفری یک قرار دارند.

زمانی ‌که اعمال مجرمانه‌ای صورت می‌گیرد که از زنا یا لواط کمتر است، این موارد در صلاحیت دادگاه کیفری 2 قرار دارند. یعنی اگر شخصی مرتکب عمل نامشروع کمتر از زنا مانند بوسیدن و در آغوش کشیدن شود، پیگیری این پرونده در صلاحیت دادگاه کیفری 2 است اما اگر عمل زنا ثابت شود، این دادگاه صلاحیت رسیدگی ندارد و پرونده به دادگاه صالح ارجاع داده می‌شود زیرا مطابق قانون آیین دادرسی کیفری زنا و لواط در صلاحیت دادگاه کیفری ۱ قرار دارند و به طور مستقیم به آن‌ها رسیدگی می‌شود.

نحوه رسیدگی در دادگاه کیفری دو

برای اینکه پرونده خود را در این دادگاه پیگیری کنید، لازم است که ابتدا با نحوه رسیدگی در دادگاه کیفری دو آشنایی داشته باشید.

با حضور رییس یا دادرس علی‌البدل، دادگاه کیفری دو در حوزه قضایی هر شهرستان تشکیل می‌شود. یعنی در این دادگاه نیازی به تعدد قاضی نیست و فقط با حضور یک قاضی که رییس شعبه است، دادرسی انجام می‌شود.

وقتی پرونده به شعب دادگاه کیفری دو ارسال می‌شود، زمان تشکیل جلسات دادرسی به طرفین ابلاغ خواهد شد و به این ترتیب، طرفین در تاریخ مقرر، در دادگاه حاضر می‌شوند. آن‌ها می‌توانند برای بیان خواسته یا دفاعیات خود، به دادگاه لایحه تقدیم کنند. تنظیم لایحه نیازمند مهارت و تسلط به قوانین است. به ‌همین‌ جهت بهتر است که این مورد را به یک وکیل یا مشاور واگذار کنید. پس ‌از آن اگر لازم باشد از شهادت شهود یا نظریه کارشناسی یا دلایلی دیگر استفاده کنید تا قاضی قانع شود به نفع شما حکم دهد. قاضی با استفاده از مدارک و دلایلی که ارائه‌ شده است و بر اساس علم خود، در این رابطه تصمیم‌گیری می‌کند. این مراحل نحوه رسیدگی در دادگاه کیفری دو هستند.

تصمیم دادگاه در رابطه با اعمال مجرمانه، حکم قطعی راجع ‌به مجرم بودن یا برائت متهم خواهد بود. یعنی اگر قاضی با توجه به مدارک و دلایلی که به دادگاه ارائه ‌شده است، وقوع جرم و انتساب آن را به متهم احراز کند، مجازات مناسب را برای او تعیین خواهد کرد. در غیر این صورت اگر ادله کافی برای اثبات مجرم بودن متهم وجود نداشته باشد، قاضی به برائت متهم رأی خواهد داد.

در شرایطی هم که متهم سابقه کیفری مؤثر نداشته باشد یا شرایط لازم برای تخفیف یا تعلیق مجازات وجود داشته باشد، قاضی تصمیم مناسب را در این زمینه اعلام می‌کند.

حضور دادستان در جلسات دادرسی

در جلسات دادرسی دادگاه کیفری دو دادستان یا معاون او یا هر کدام از دادیاران که دادستان تعیین کند، می‌توانند در جلسه حاضر شوند. مگر اینکه دادگاه حضور دادستان را الزامی بداند. در این‌ صورت حضور دادستان یا نماینده او در جلسات دادرسی الزامی خواهد بود. البته توجه داشته باشید که در صورت حاضر نبودن آن‌ها دادرسی توقیف نمی‌شود. در واقع حضور دادستان یا نماینده او برای دفاع از کیفرخواست، در دادگاه کیفری دو اختیاری است.

در واقع زمانی ‌که دادستان کیفرخواست صادره را به دادگاه ارسال می‌کند، این اختیار را دارد که در جلسات دادرسی کیفری ۲ حاضر شود. همچنین می‌تواند یکی از نمایندگان خود یا دادیاری را برای حضور در دادگاه تعیین کند. در غیر این صورت نیازی به حضور او در دادگاه نیست. اگر حضور دادستان یا نمایندگان او در جلسات دادرسی این دادگاه الزامی شده باشد و آن‌ها حاضر نباشند، دادرسی متوقف نمی‌شود.

دادگاه کیفری دو چیست؟

این دادگاه کیفری یکی از مراجع مهم و بسیار پر تراکم محسوب می‌شود. اکثر اعمال مجرمانه‌ای که در جامعه محقق می‌شوند، در صلاحیت این دادگاه قرار دارند. به همین جهت این دادگاه، اهمیت فراوانی دارد. تعدد پرونده‌های مطروحه در این دادگاه، نیازمند دقت نظر بررسی همه جانبه است.

به‌ طور کلی می‌توان در پاسخ به این سوال که دادگاه کیفری دو چیست ، بگوییم دادگاهی است که رسیدگی به هر عمل مجرمانه‌ای که در قانون آیین دادرسی کیفری، در صلاحیت سایر مراجع کیفری تصریح نشده باشد، توسط آن رسیدگی می‌شود.

به یاد داشته باشید

برای آشنایی با تشریفات و تشکیلات دادگاهی که به آن مراجعه می‌کنید، مناسب است که از یک مشاور مجرب یا یک وکیل پایه یک دادگستری اطلاعات بگیرید. استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی انجام این گفتگو را برای شما تسهیل می‎‌کند.

همچنین از متداول‌ترین اقدامات برای حضور در دادگاه‌ها، ارائه لایحه مرتبط است. برای این اقدام نیز، می‌توانید تنظیم لایحه مد نظر خود را به تیم احتراما بسپارید. برای این منظور کافی است که درخواست تنظیم لایحه خود را ثبت کنید. در اسرع وقت با شما ارتباط می‌گیریم.