لایحه تعدیل مهریه و شرایط پذیرش این لایحه!

لایحه تعدیل مهریه یک لایحه بسیار مهم و کاربردی و یکی از انواع لایحه مهریه یا لایحه مطالبه مهریه است. تعیین مهریه برای زوجه در فقه و حقوق تایید شده‌ است. برخلاف اینکه در اسلام به مهریه کم سفارش می‌کنند و آن را مستحب می‌دانند؛ در سال‌های اخیر میزان مهریه بین زوجین افزایش داشته‌ است. مهریه بالا، مشکلاتی را برای زوجین به وجود می‌آورد. اگرچه برای مهریه سقفی تعیین نشده ‌است، اما تعیین مهریه سنگین دارای تبعات و پیامدهای زیادی برای زوجین و مخصوصاً مرد است. مطابق قانون، زوجه می‌تواند هر زمانی‌ که بخواهد با مراجعه به دادگاه برای گرفتن مهریه خود اقدام کند. زمانی ‌که مهریه بیش‌ از توانایی و دارایی مرد باشد، مسلم است که او نمی‌تواند آن را به ‌طور کامل و یک‌جا بپردازد.

در این حالت مرد از دادگاه تقاضا می‌کند که میزان مهریه را متناسب با درآمد او به ‌صورت بلند مدت تعیین کند تا بتواند آن را به‌ تدریج به همسر خود بپردازد. در صورتی ‌که دادگاه این‌ موضوع را تایید کند، مرد می‌تواند در زمان مقرر، مهریه‌ای که تعیین‌ شده است را به همسر خود بدهد. ممکن است زوجه به این موضوع معترض باشد و ادعا کند که مرد توانایی مالی لازم برای تادیه مهریه را دارد. در این حالت، این خانم با تنظیم نمونه لایحه تعدیل مهریه و ارائه مدارک لازم تقاضای خود را در دادگاه مطرح می‌کند. البته ما قبلا در خصوص لایحه تعدیل پیش قسط مهریه صحبت کردیم.

معنای تعدیل مهریه

تعدیل به معنی برابرسازی، کم کردن و معتدل کردن است. تعدیل مهریه به معنی آن است که مهریه زوجه متناسب با دارایی شوهر او تعیین شود. در صورتی‌ که شوهر نمونه لایحه تعدیل مهریه را تنظیم کند و به دادگاه ارائه دهد، قاضی با توجه به اموال و دارایی او، میزانی را تعیین می‌کند. سپس مرد را موظف خواهد کرد که در زمانی که تعیین ‌شده است، این مهریه‌ را به زوجه بدهد.

ممکن است زوجه از این میزان مهریه‌ای که به او داده می‌شود ناراضی باشد، زیرا از اموال دیگر شوهر خود که به دادگاه معرفی نشده است، خبر دارد. بنابراین زوجه با تنظیم نمونه لایحه تعدیل مهریه و معرفی دارایی شوهر، از قاضی تقاضا می‌کند که مطابق این اموال زمان و نحوه گرفتن مهریه را تغییر دهد. دادگاه بعد از بررسی دلایل و مدارک، حکم مناسب را صادر می‌کند.

لایحه از طرف چه اشخاصی تنظیم می‌شود؟

نمونه لایحه تعدیل مهریه ممکن است از طرف زوجه، زوجین یا وکیل یا نماینده قانونی آن‌ها تنظیم شود. بعد از اینکه شوهر به حکم دادگاه، محکوم به تسلیم مهریه می‌شود، می‌تواند بعد از چند ماه، لایحه تعدیل مهریه زوج را تنظیم کند و به دادگاه ارائه دهد. او در نمونه لایحه تعدیل مهریه از قاضی تقاضا می‌کند که میزان مهریه معین را کاهش دهد، تا بتواند آن را به ‌موقع بپردازد. لازم است که این آقا به همراه لایحه تعدیل مهریه زوج ، تمام مدارک و دلایل خود را به دادگاه ببرد.

قاضی با توجه به میزان درآمد و دارایی مرد، میزان و نحوه تادیه مهریه را تعیین می‌کند. در مقابل، خانم که به این ‌موضوع معترض است، می‌تواند با تنظیم لایحه تعدیل مهریه زوجه ، تقاضای افزایش مهریه داشته باشد. زیرا ادعا می‌کند؛ شوهر او اموال زیادی دارد که با توجه به آن‌ها می‌تواند مهریه را به ‌طور کامل بدهد. همچنین اگر قرار است که به ‌تدریج این مهریه تامین شود، آقا می‌تواند میزان بیشتری را به خانم بدهد. این خانم برای اثبات ادعای خود، باید مدارک لازم را به دادگاه ارائه دهد. قاضی بعد از بررسی مدارک و دلایل، تصمیم مناسب را اعلام می‌کند.

نکات مهم!

شوهر زمانی می‌تواند نمونه لایحه تعدیل مهریه را تنظیم کند که چند ماه مهریه را به‌ صورت قسطی داده باشد. یعنی نمی‌تواند به ‌محض اینکه دادگاه به ‌علت عدم توانایی او از دادن مهریه، شرایط تادیه به صورت قسطی را تایید کرد، لایحه برای تعدیل مهریه را تنظیم کند و به دادگاه ارائه دهد. به عبارت دیگر باید چند ماه مهریه را به ‌صورتی که دادگاه تعیین کرده‌ است، بپردازد و بعد از مدتی، ادعا کند که توانایی تامین آن را ندارد.

مهریه در نکاح موقت، لازمه عقد است. یعنی اگر مهریه تعیین نشود، عقد باطل می‌شود. در صورتی‌ که در نکاح دائم، تعیین مهریه یا عدم تعیین مهریه باعث آسیب به صحت نکاح نمی‌شود.

زوجه می‌تواند در دوران زوجیت هم مهریه خود را دریافت کند. یعنی لزومی ندارد که حتما در زمان طلاق مهریه به زوجه داده شود. بلکه او می‌تواند مهریه خود را از شوهر خود دریافت کند و همچنان با او زندگی کند. زیرا زن مالک مهریه است و هر زمان که بخواهد می‌تواند آن را از شوهر خود تقاضا کند.

شرایط پذیرش عدم ناتوانی مرد برای تسلیم مهریه

پیش‌از اینکه مرد نمونه لایحه تعدیل مهریه را تنظیم کند، ابتدا لازم است عدم ناتوانی خود را در دادگاه ثابت کند. ممکن است قاضی این تقاضا را در دو حالت بپذیرد:

1. اولین حالت این است که دادگاه طبق زمان‌بندی مشخص، مرد را مکلف کند که به‌ تدریج مهریه خانم را به ‌صورت قسطی به او بدهد. در این شرایط، مرد باید در تاریخ مقرر همان میزان مهریه‌ای را که دادگاه تعیین کرده ‌است به همسر خود بدهد.
2. حالت دوم زمانی است که دادگاه مرد را به تادیه مهریه در یک زمان مشخص محکوم می‌کند. یعنی مرد در دادگاه بیان می‌کند که در حال حاضر، توانایی دادن مهریه را ندارم، اما سه ماه بعد تمام آن را به‌ صورت یک‌جا تادیه خواهم کرد. در این شرایط ممکن است مرد به دلیل انحصار وراثت یا یک معامله‌ای که زمان ‌بندی‌شده است، این ادعا را مطرح کند. در صورتی ‌که قاضی این موضوع را بپذیرد، مرد باید در تاریخ مقرر، تمام مهریه را به همسر خود بدهد. این دو حالت که بیان شد، تقاضای عدم توانایی مرد برای تادیه و تسلیم مهریه زوجه است.

کاربرد نمونه لایحه تعدیل مهریه

زمانی ‌که دادگاه در مورد مهریه زوجه تعیین تکلیف می‌کند، شوهر او می‌تواند از قاضی تقاضا کند که این میزان را به ‌صورت قسطی بپردازد. دادگاه با توجه به درآمد شوهر با این درخواست موافقت یا مخالفت می‌کند و درباره اقساط تصمیم می‌گیرد. در صورتی‌ که دادگاه مبلغی را تایید کند، مرد موظف است که مهریه زوجه را در زمان مقرر بپردازد.

ممکن است مرد بعد از گذشت چند ماه که این مبلغ را در زمان مقرر پرداخت می‌کند، به دلیل تغییر در وضعیت زندگی خود از دادگاه بخواهد که میزان اقساط، مجدد کاهش پیدا کنند. برای این کار لازم است که او با تنظیم نمونه لایحه تعدیل مهریه و بیان شرایط مالی خود، قاضی را قانع کند که به نفع او حکم دهد.

برای مثال، شخصی که در بازار فعالیت می‌کند و در ماه حدود سی میلیون تومان درآمد دارد، قاضی او را مکلف می‌کند که در ماه پانزده میلیون تومان را به ‌عنوان مهریه به زوجه بدهد. اگر این شخص به هر دلیلی ورشکسته شود یا به دلیل نوسانات بازار نتواند همان درآمد سابق را داشته باشد، می‌تواند برای تعدیل مهریه به دادگاه مراجعه کند. این شخص با تنظیم لایحه برای تعدیل مهریه و ارائه مدارک لازم درباره وضعیت و شرایط مالی خود، از دادگاه کاهش میزان مهریه را تقاضا می‌کند. در صورتی ‌که مدارک ارائه ‌شده قابل ‌قبول باشند، دادگاه به تعدیل مهریه حکم می‌دهد.

توصیه ما درباره لایحه تعدیل مهریه

با امعان نظر به اهمیت این نوع از لوایح، توصیه می‌کنیم وظیفه تنظیم لایحه خود را به ما بسپارید یا درخواست مشاوره حقوقی تلفنی ثبت کنید.