لایحه دفاعیه اختلاس از نظر شرایط، اسناد و مدارک

لایحه اختلاس یک لایحه بسیار مهم است. همه ما در سال‌های اخیر بارها واژه اختلاس را در رسانه‌ها شنیده‌ایم. جرم اختلاس، جرمی است که توسط افرادی که دارای شغل دولتی هستند، واقع می‌شود. مجرم این شغل کارمندان یا کارکنان ادارات و سازمان‌های دولتی وابسته به دولت هستند. این جرم ، خیانت در امانت اموال دولت است. یعنی کارمند یا کارکنان دولت ، مالی را که به‌ جهت شغل و جایگاه به آن‌ها سپرده شده ‌است، برای خود تصاحب می‌کنند یا از آن برای منظوری غیر از امور کاری بهره می‌برند. در این حالت این جرم محقق می‌شود. یعنی کارمند مالی که به‌ جهت موقعیت شغلی به او سپرده شده‌ است را برای خود برمی‌دارد.

این‌ جرم نیازمند یک برنامه‌ریزی دقیق و مدون از طرف مجرم است. در واقع اختلاس نوعی سوءاستفاده کارکنان دولت نسبت ‌به اموالی است که به آن‌ها سپرده می‌شود. این جرم از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا اموال دولتی متعلق به تمام مردم هستند و شخصی که مرتکب جرم اختلاس شده‌ باشد، به ضرر تمام مردم عمل کرده ‌است. در مواقعی که شخصی متوجه اختلاس کارمند یا مامور دولت می‌شود، می‌تواند مراتب را به مراجع ذی‌صلاح اطلاع دهد. بعد از آن می‌تواند با مراجعه به دادگاه‌ و با تنظیم لایحه اختلاس محاکمه مجرم را تقاضا کند.

شرایط تحقق جرم اختلاس

اولین و مهم‌ترین شرط برای تحقق جرم اختلاس، این است که این جرم توسط کارمند یا کارکنان دولت انجام شود. یعنی اشخاص دیگر نمی‌توانند مرتکب جرم اختلاس شوند. جرم اختلاس مختص کارکنان دولت است. در مواقعی که شخصی که کارمند دولت نباشد و اموال متعلق به یک اداره را تصاحب کند یا از آن‌ها استفاده کند، مرتکب عناوین مجرمانه دیگری می‌شود. بنابراین اختلاس فقط در مورد کارکنان دولت صورت می‌گیرد.

شرط دیگر تحقق جرم اختلاس، این است که مال موضوع این جرم، منقول باشد. یعنی اموال غیرمنقول، نمی‌توانند موضوع جرم اختلاس قرار بگیرند. شخصی که به وسیله جعل سند یکی از اموال غیرمنقول اداره را به نام خود ثبت کرده ‌است، مرتکب جرم اختلاس نشده ‌است. این جرم عنوان دیگری دارد. بنابراین اگر کارمند وسیله‌ای از وسایل اداری را برای خود تصاحب کند، در این حالت، جرم اختلاس واقع می‌شود. شخصی که از اختلاس این کارمند مطلع می‌شود، می‌تواند با مراجعه به دادگاه علیه او لایحه اختلاس را تنظیم کند. قاضی بعد از بررسی دلایل و مدارک، حکم مناسب را صادر خواهد کرد.

نمونه لایحه دفاعیه اختلاس

ممکن است شما به هر دلیلی مورد اتهام جرم اختلاس قرار بگیرید. در این حالت برای اینکه از خود دفاع کنید، می‌توانید نمونه لایحه دفاعیه اختلاس را تنظیم و به دادگاه تقدیم کنید. لازم است که با استفاده از دلایل محکمه پسند در نمونه لایحه دفاعیه اختلاس، قاضی را قانع کنید تا به برائت شما حکم دهد. به این ‌صورت که با ارائه مدارک مناسب، در دادگاه ثابت کنید که اموال منقول متعلق به اداره را برای خود تصاحب نکرده‌اید. همچنین لازم است که با ارائه مدارک، ثابت کنید که این اموال به شما سپرده نشده بودند. در این ‌موارد جرم اختلاس واقع نمی‌شود.

اگر مال به شما سپرده نشده باشد، ولی از آن مال استفاده کنید، جرم اختلاس واقع نشده ‌است. در این مواقع چنانچه قاضی صحت این دلایل و مدارک را تایید کند، به برائت شما حکم می‌دهد. یکی دیگر از دفاعیاتی که می‌توانید در نمونه لایحه دفاعیه اختلاس ، آن را اثبات کنید، موضوع غیر عمدی بودن این عمل است. جرم اختلاس نیازمند سوءنیت است حتی اگر مالی را به دست آورده‌اید ولی سوءنیت نداشته‌اید، مجرم نخواهید بود. البته اثبات این‌ موضوع به عهده‌ شما است.

چه زمانی لایحه اختلاس تنظیم می‌شود؟

زمانی ‌که جرم اختلاس واقع شود، لایحه اختلاس را تنظیم می‌کنند. لایحه اختلاس توسط افرادی تنظیم می‌شود که مدعی مجرم بودن یک شخص و اختلاس او باشند. ممکن است کارمندی که مسئول ثبت اموال انبار است، با اشراف نسبت ‌به آنچه در انبار وجود دارد، مالی را برای خود تصاحب یا استعمال کند. این شخص به ‌جهت اینکه از اموالی که به او سپرده شده، برای خودش استفاده کرده ‌است، به مجازات مقرر برای جرم اختلاس محکوم می‌شود.

مدارک مرتبط با لایحه اختلاس

برای اینکه بتوانید جرم اختلاس را ثابت کنید، لازم است که ابتدا کارمند بودن شخص ثابت شود. برای این کار، لازم است که با استفاده از مدارک اداری، کارمند بودن شخص مورد نظر را ثابت کنید. همچنین باید اثبات کنید اموالی که او تصاحب کرده ‌است، از طرف سازمان به او سپرده شده بودند. برای اینکه صحت ادعای خود را ثابت کنید باید بتوانید اثبات کنید که متهم وجوه نقدی یا اموال منقول اداره را تصاحب کرده ‌است. در صورتی ‌که برای این ادعا شاهدی وجود داشته باشد، می‌توانید با معرفی او به دادگاه برای اثبات ادعای خود اقدام کنید. قاضی بعد از بررسی دلایل و مدارک، حکم مناسب را صادر خواهد کرد.

در زمان بروز جرم اختلاس یا اتهام این جرم، در اختیار داشتن مدارک و دلایلی که بتواند از شما دفاع کند، اهمیت بسیار زیادی دارد. لازم است که این مدارک و دلایل را در متن لایحه خود بنویسید.

ماده 5 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری

بر اساس این ماده، کارمندان، کارکنان ادارات، سازمان‌ها، شوراها، شهرداری‌ها و مؤسسات یا قضات با پایه سه، به ‌طور کلی قوای سه‌گانه و نیروهای مسلح، ممکن است مرتکب جرم اختلاس شوند. این اشخاص ممکن است مطالبات یا حواله‌ها یا سهام و اسناد و یا اوراق بهادار را که متعلق به دولت است را برای خودشان تصاحب کنند. این اشخاص، مختلس محسوب می‌شوند و به مجازات مقرر در قانون محکوم خواهند شد.

مطابق تبصره 1 این ماده اگر کسی سبب تلف عمدی این اموال شود، موظف است که خسارت را جبران کند. در تبصره 3 این ماده آمده ‌است که چنانچه قبل ‌از صدور کیفرخواست، تمام اموال و وجوهی را که تصاحب کرده ‌است، پس بدهد، دادگاه او را از تمام یا قسمتی از جزای نقدی معاف می‌کند و مجازات حبس را معلق می‌کند. ولی حکم انفصال موقت در مورد او اجرا می‌شود.

ماده 119 قانون جرائم نیروهای مسلح

بر اساس این ماده، اگر شخص نظامی، مطالبات، حواله‌ها، اسناد یا اشیاء و لوازمی را که حسب وظیفه‌‌ به او سپرده شده ‌است را به نفع خودش یا دیگری تصاحب یا برداشت کند، مختلس محسوب می‌شود. او علاوه ‌بر رد وجه یا مال مورد نظر مطابق قانون مجازات خواهد شد.

رای وحدت رویه شماره 966 مورخ 1378/11/6

مطابق این رای وحدت رویه، وجه کشف شده از کشوی کارمند، به او سپرده نشده و تحویل نشده است. بنابراین ارکان جرم اختلاس که سپردن مال است در آن رعایت نشده است. بنابراین کشف وجه نقد یا هر نوع مال منقولی که به کارمند سپرده نشده باشد، در کشو یا لوازم متعلق به او، موجب محکومیت او به جرم اختلاس نمی‌شود.

توصیه ما درباره لایحه اختلاس

تنظیم لایحه و مشاوره حقوقی تلفنی دو خدمت مهم از مجموع خدمات مجموعه حقوقی احتراما هستند که شما می‌توانید با توجه به شرایط خودتان نسبت به انتخاب هریک از این خدمات اقدام کنید. با ثبت درخواست تنظیم لایحه، این امکان را خواهید داشت که مسئولیت نگارش و تهیه لایحه مورد نظر خود را به گروه حقوقی احتراما بسپارید.

در اینجا لازم است به اهمیت مشاوره حقوقی نیز اشاره‌ای داشته باشیم و پیشنهاد کنیم که اگر در خصوص ابعاد قانونی و حقوقی این جرم سوالی دارید، حتما با مشاوران حقوقی احتراما ارتباط بگیرید.