چه عواملی جرم اختلاس در نیروهای مسلح را ثابت می‌کند؟

جرم اختلاس در نیروهای مسلح ازجمله جرائم علیه اموال و آسایش عمومی محسوب می‌شود. شخصی که در نیروهای مسلح مشغول به خدمت است؛ وظیفه دارد از مردم و منافع آن‌ها حفاظت کند زیرا نیروهای مسلح به‌ عنوان یکی از قابل ‌اعتمادترین اجزای نظام شناخته می‌شوند. زمانی ‌که هر کدام از نیروهای مسلح، مرتکب جرائم اقتصادی مانند اختلاس شوند، این‌ موضوع علاوه‌ بر آسیب به نظام اقتصادی کشور و اختلال در این حوزه، سبب از بین رفتن اعتماد مردم نسبت ‌به این قشر نیز می‌شود. به دلیل اینکه نیروهای مسلح حافظ امنیت کشور هستند، اختیارات و اطلاعات فراوانی را در اختیار دارند.

سوءاستفاده از این موقعیت و تصاحب یا برداشت اموال توسط یکی از کارکنان نیروهای مسلح، سبب ورود آسیب‌های جبران ‌ناپذیری بر اموال و اعتماد مردم می‌شود. فرض کنید یکی از افراد نیروهای مسلح به‌ عنوان مسئول ساخت قرارگاهی برای توسعه و تجهیز نظامی تعیین می‌شود. در این شرایط این فرد بودجه و مایحتاج لازم برای ساخت این قرارگاه را به مقامات مافوق خود اعلام می‌کند.

بعد از اینکه بودجه توسط مقامات مافوق برای این کار اختصاص داده شد، این شخص با دریافت آن و ارائه اسناد و مدارک مجعول، بر خلاف واقعیت اعلام می‌کند که تمام بودجه را برای ساخت قرارگاه استفاده کرده‌ است. او این وجوه را برای خود برداشت یا به حساب فرد دیگری منتقل می‌کند. در این شرایط به دلیل موقعیت حساس و نظامی این شخص و به ‌جهت تصاحب این وجوه توسط این فرد نظامی، جرم اختلاس در نیروهای مسلح محقق شده‌ است. در صورت احراز وقوع اختلاس، این فرد نظامی مطابق مقررات، مجازات خواهند شد. این جرم، یکی از انواع جرم اختلاس است.

به این مثال توجه کنید!

فرض کنید شخصی در نیروهای مسلح به‌ عنوان انباردار، مسئول نگهداری تجهیزات جنگی و نظامی است. این شخص وسایل ارزشمندی که در انبار به او سپرده شده ‌است را به ‌صورت مخفیانه برمی‌دارد و در بیرون از محیط نظامی به دیگران می‌فروشد. سپس وجوه حاصل از فروش آن را برای خود تصاحب می‌کند. در این حالت این فرد نظامی مرتکب جرم اختلاس در نیروهای مسلح شده است. با توجه به میزان اموال یا اشیائی که این فرد مختلس برداشته و تصاحب کرده ‌است، در دادگاه برای او مجازات تعیین می‌شود.

برای حضور در مجامع قضایی در خصوص این پرونده نیز می‌توانید یک لایحه اختلاس تهیه کنید و همراه داشته باشید.

مصادیق جرم اختلاس در نیروهای مسلح

هرگونه تصاحب و برداشت مال، وجوه یا حواله‌ها یا اسناد، اگر توسط فرد نظامی و با هدف ورود ضرر به دیگران انجام شود، موجب تحقق جرم اختلاس در نیروهای مسلح می‌شود.

در صورتی ‌که نیروهای مسلح، با استفاده از موقعیت و جایگاه خود، مرتکب این جرم شوند، بر اساس قانون، مجازات می‌شوند. شخصی را در نظر بگیرید که به‌ عنوان نیروی مسلح مشغول به خدمت است. او اموالی که برحسب وظیفه به او سپرده می‌شود را برای خودش تصاحب می‌کند. در این حالت، جرم اختلاس در نیروهای مسلح واقع خواهد شد و این شخص مستحق مجازات خواهد بود.

به ‌عنوان مثال، کارت‌های هدیه‌ای به یکی از فرماندهان نظامی داده می‌شود تا به ‌مناسبت اعیاد مذهبی به سربازان هدیه دهد. این شخص بدون در نظر گرفتن این موضوع، تمام کارت‌های هدیه را برای خودش تصاحب می‌کند. در این ‌حالت جرم اختلاس در نیروهای مسلح صورت‌ گرفته است زیرا این کارت‌های هدیه به سربازان تعلق داشته و این فرمانده آن‌ها را برای خود، تصاحب کرده‌ است. این فرمانده با اطلاع از تعلق کارت‌های هدیه به سربازان، بدون در نظر گرفتن دستور مافوق، این کارت‌ها را تصاحب می‌کند و به همین دلیل مستحق مجازات است. این شخص مطابق مقررات نظامی و قوانین مربوط به اختلاس، محاکمه و مجازات می‌شود.

در مواقعی هم ممکن است جرم اختلاس در نیروهای مسلح توسط افرادی صورت بگیرد که به اطلاعات محرمانه و حساب‌های نظامی دسترسی دارند.

به مثالی دیگر در این خصوص توجه کنید:

یکی از افراد نظامی به‌ عنوان مسئول دریافت بودجه، برای غذا یا وسایل بهداشتی یا دارویی نیروهای مسلح، تعیین می‌شود. او پس از دریافت بودجه غذای این افراد، مبالغی را برای خودش تصاحب و برداشت می‌کند. سپس مبلغ بسیار پایینی را برای موارد مذکور اختصاص می‌دهد. در این حالت، می‌توانیم اینطور بگوییم که جرم اختلاس در نیروهای مسلح محقق شده‌ است زیرا این شخص بر حسب وظیفه، مکلف بوده تا این بودجه را در موارد تعیین‌ شده مصرف کند. او با برداشت و تصاحب این مبالغ به نفع خود، مرتکب جرم اختلاس در نیروهای مسلح شده ‌است. در این شرایط، مطابق قانون با این شخص برخورد می‌شود و مجازات مختلس برای او در نظر گرفته خواهد شد.

عناصر ارتکاب جرم اختلاس در نیروهای مسلح

برای تحقق جرم اختلاس در نیروهای مسلح ، وجود عناصری مورد نیاز است. بدون وجود این عناصر، جرم اختلاس محقق نمی‌شود. مطابق قانون اگر شخصی که به عنوان نیروی مسلح مشغول به خدمت است، وجوه یا اموال یا اشیاء یا اسنادی را برای خودش یا دیگری تصاحب کند، به‌ عنوان مختلس محسوب می‌شود.

اولین موردی که برای تحقق جرم اختلاس نیروهای مسلح باید وجود داشته باشد، عنصر قانونی است. در ماده ۱۱۹ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح و ماده ۵ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبر‌داری، در مورد این جرم و مجازات آن توضیح داده می‌شود. بنابراین اختلاس نیروهای مسلح در قوانین، جرم‌انگاری شده‌ است.

عنصر مادی جرم اختلاس نیروهای مسلح

عنصر مادی به معنی رفتارها و اقداماتی است که نیروهای مسلح برای ارتکاب جرم اختلاس انجام می‌دهند. مطابق قانون، رفتار نیروهای مسلح که منجر به تصاحب و برداشت اموال متعلق به دیگری می‌شود، به‌ عنوان رکن مادی اختلاس محسوب می‌شود. این برداشت و تصاحب ممکن است، به نفع شخص مرتکب یا دیگری انجام شود. یعنی اگر یکی از افراد نیروهای مسلح، وجوه یا اموالی را برای فرمانده خود، تصاحب و برداشت کند، در این حالت این نیرو به‌ عنوان مختلس محسوب می‌شود زیرا رفتار این جرم تصاحب و برداشت است.

عنصر روانی جرم اختلاس نیروهای مسلح

عنصر روانی نیز یکی دیگر از عناصر مورد نیاز برای تحقق جرم اختلاس در نیروهای مسلح محسوب می‌شود. اگر نیروی مسلح با آگاهی نسبت ‌به تعلق مال به دیگری، وجوه یا اموال یا اسنادی را تصاحب کند و برای این اقدام، سوءنیت عام و خاص داشته باشند، این جرم محقق می‌شود. یعنی اگر نیروی مسلح با قصد برداشت مال یا وجه و به هدف تصاحب یا ورود ضرر به دیگری این اموال را برای خود یا دیگری بردارد، به‌ عنوان مختلس شناخته می‌شود.

اختلاس نیروی مسلح به نفع دیگری

همان‌طور که بیان کردیم برای تحقق جرم اختلاس، لزومی به برداشت یا تصاحب مال یا وجه به نفع خود نیست. یعنی اگر شخص مختلس، مال، وجه، اسناد یا مطالبات را برای شخص دیگری برداشت یا تصاحب کند، در این حالت نیز اختلاس محقق شده‌ است.

فرض کنید تعدادی دوربین شکاری برای تجهیزات نظامی به یکی از نیروهای مسلح سپرده می‌شود. یک شخص نظامی با قصد ضرر رساندن به نیروهای مسلح و به قصد تصاحب، یکی از این دوربین‌های پیشرفته و ارزشمند را از پادگان خارج می‌کند. سپس آن‌ را به شخص دیگری می‌دهد، یعنی آن را به نفع شخص دیگری برداشته است. در این شرایط این شخص به ‌عنوان مختلس شناخته می‌شود زیرا اموالی که به او سپرده شده را به نفع دیگری برداشته است.

گاهی ممکن است نیروی مسلح، اختلاس را برای همکار یا مافوق خود انجام دهد. در این حالت باز هم مجازات اختلاس، متوجه خود شخص است. به عنوان مثال، یکی از نیروهای مسلح، وجوهی که برای تعمیر ماشین آلات نظامی به او سپرده شده است را به همکارش می‌دهد. در این شرایط به جهت اینکه این اقدام او موجب ورود ضرر به نیروهای مسلح شده است، مستحق مجازات خواهد بود. یعنی زمانی که مال یا وجهی از طریق اختلاس تصاحب و برداشت می‌شود، صرف این رفتار موجب مجازت مرتکب خواهد شد و استفاده از مال موضوع اختلاس توسط او یا دیگری تفاوتی ندارد.

مجازات اختلاس نیروهای مسلح

جرم اختلاس در نیروهای مسلح ، در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری و قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح، بیان ‌شده و مجازات آن نیز تعیین شده ‌است. به این ترتیب زمانی که شخص نظامی مرتکب اختلاس شود، مطابق این مقررات با او برخورد می‌شود و مجازات مناسب با توجه به میزان مال اختلاس شده، برای او تعیین خواهد شد.

مطابق ماده ۱۱۹ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، در صورتی ‌که هر نظامی وجوه، مطالبات، حواله‌ها، اسناد، اشیا یا لوازمی را که بر حسب وظیفه به او سپرده شده، به نفع خود یا دیگری برداشت یا تصاحب کند، مختلس محسوب می‌شود.

به یاد داشته باشید

برای اثبات این جرم و همچنین برای دفاع در خصوص اتهام این جرم، طرفین به مراجع قضایی و دادگاه دعوت می‌شوند. اگر شما نیز درگیر چنین پرونده‌ای هستید و برای حضور در این دادگاه آماده می‌شوید، پیشنهاد می‌کنیم که حتما یک لایحه به همراه داشته باشید.

برای تهیه یک لایحه کاربردی می‌توانید از خدماتی مانند خدمات تنظیم لایحه و همچنین خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید. با ثبت درخواست از جانب شما، مشاوران حقوقی و وکلای تیم احتراما پاسخگوی شما خواهند بود و تلاش دارند که لایحه مورد نظر را با توجه به اسناد، مدارک و شواهدی که دارید، به شیوه تاثیر گذاری تنظیم کنند.