جرم جعل مدرک تحصیلی ، در قانون چه مجازاتی برای این اقدام پیش بینی شده است؟
مدرک گرایی در جامعه ما موجب افزایش چشمگیر ارتکاب جرم جعل مدرک تحصیلی شده است. تعداد زیادی از ادارات و سازمان‌ها برای استخدام کارمندان خود به مدارک آن‌ها اعتماد می‌کنند. یعنی برای استخدام نیروی متخصص فراخوان می‌دهند و در آن فراخوان به مدرک تحصیلات دانشگاهی متقاضیان تاکید می‌کنند. کارفرما برای بهره‌مندی از اطلاعات و مهارت فرد متخصص، برای بالا رفتن سرعت فرآیند انجام پروژه‌ها، افزایش دقت، کارایی بیشتر پرسنل و موارد متعدد دیگر، برخورداری از مدرک تحصیلی دانشگاهی را برای کارپذیر ضروری می‌داند.
زمانی که فردی برخلاف واقعیت، مدرک تحصیلی خود را در درجات بالاتر اعلام می‌کند، موجب ضرر به مؤسسه یا سازمان مربوطه خواهد شد. او با ارائه مدارک غیر واقعی موجب سلب اعتماد افراد آن سازمان یا شرکت نیز می‌شود.
مدیران و رؤسایی که برای استخدام افراد، بر پایه مدرک آن‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند، به اعتبار دانش و آگاهی این نیروهای متخصص مسئولیت‌هایی را به آن‌ها واگذار خواهند کرد. به این ترتیب، فردی که با ارائه مدرک ساختگی و تقلبی استخدام شده باشد، نمی‌تواند وظایف خود را به درستی انجام دهد. این اقدام در سطح گسترده‌تری می‌تواند موجب ضایع شدن حقوق افراد تحصیل کرده در این حوزه شود.
در حقیقت این اقدام یکی از کارهای غیر قانونی و البته غیر اخلاقی است. به دلیل اینکه تعداد زیادی از افراد، برای اشتغال در کار مرتبط با رشته تحصیلی خود تلاش می‌کنند. وقتی اشخاصی با بهره‌مندی از مدارک ساختگی، به صورت ناروا در این مشاغل استخدام شوند، موجب دلسردی و ناامیدی فارغ التحصیلان رشته مورد نظر خواهند شد. قانونگذار با هدف حمایت از قشر تحصیل کرده و برای حفظ نظم عمومی این اقدام را جرم‌انگاری کرده است.
جرم جعل مدرک تحصیلی دیپلم چه شرایطی دارد؟
یکی از مدارکی که در جامعه به صورت گسترده‌ای جعل می‌شود، مدرک تحصیلی دیپلم است. دیپلم به منزله پایان تحصیلات دوازده ساله دانش آموز تلقی می‌شود. گاهی ممکن است افراد به هر دلیلی نتوانند تحصیلات خود را در مدرسه با موفقیت به پایان برسانند. این افراد تا زمانی که تمام امتحانات دوازده سال تحصیلی را با قبولی طی نکرده باشند، نمی‌توانند دیپلم را دریافت کنند. کسب دیپلم در کشور ما لازمه ورود به دانشگاه‌ها و مؤسسات عالی است.
تعداد زیادی از افرادی که دیپلم را کسب نکرده‌اند، برای جعل آن اقدام می‌کنند. در شرایطی که شخصی مدرک دیپلم را جعل کند یا با آگاهی از جعلی بودن از آن بهره‌مند شود، مرتکب جرم جعل مدرک تحصیلی دیپلم شده است. البته این اقدام مشمول جرم جعل مدرک تحصیلی نمی‌شود و مجازات مجزایی دارد. به دلیل اینکه جعل مدرک تحصیلی فقط مربوط به جعل مدارک دانشگاه‌ها و مؤسسات عالی است.
اگر شخصی برای استخدام در یک شرکت یا اداره یا برای هدف دیگری مدرک دیپلم را جعل کند یا با اطلاع از ساختگی بودن مدرک، از آن بهره‌مند شود، مستحق مجازات جرم جعل خواهد بود. در خصوص تمام مدارک پایین‌تر از دانشگاه‌ها نیز این موضوع صدق می‌کند. یعنی جعل ریز نمرات مربوط به سال‌های دبیرستان، دوره اول متوسطه یا ابتدایی نیز جعل مدرک تحصیلی محسوب نمی‌شوند.
آیا جعل مدرک حوزوی، یک نوع جرم جعل مدرک تحصیلی است؟
در شرایطی که شخصی برای ورود یا استخدام در یک سازمان یا اداره یا هر نهادی مدرک حوزوی را جلب کند، به دلیل جعل مدرک تحصیلی قابل مجازات نخواهد بود اما به دلیل ارتکاب جرم جعل به حبس یا جزای نقدی و جبران خسارت محکوم می‌شود.
فرض کنید شخصی دارای تحصیلات حوزوی سطح ۲ است. یک سازمان یا اداره برای کادر عقیدتی خود، به فردی با تحصیلات حوزوی سطح ۳ نیاز دارد. اگر این شخص با جعل مدرک سطح ۳ برای استخدام اقدام کند، فقط به دلیل جعل قابل مجازات خواهد بود. یعنی این اقدام او به جعل مدرک تحصیلی مرتبط نیست.
همانطور که بیان شد، جرم جعل تحصیلی فقط مربوط به جعل یا بهره‌مندی از مدارک دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی داخلی و خارجی است.
جعل مدرک دانشگاه‌های خارجی چه شرایطی دارد؟
بعضی از افراد برای ادامه تحصیل به کشورهای خارجی سفر می‌کنند. مطابق مقررات داخلی کشور ما اگر این اشخاص قصد فعالیت در سازمان‌ها یا ادارات داخلی کشور را داشته باشند، مدارک آن‌ها باید معادل سازی شود. همچنین اعتبار مدارک آن‌ها با دقت فراوان مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.
چنانچه شخصی برای رسیدن به هدف خود، مدارک تحصیلی دانشگاه‌های خارجی را جعل کند یا با اطلاع از ساختگی بودن، از آن‌ها بهره‌مند شود، مستحق مجازات خواهد بود.
آیا جرم جعل مدرک تحصیلی مشمول تخفیف مجازات می‌شود؟
در قانون مجازات اسلامی در خصوص این موضوع ماده‌ای وجود دارد. مطابق ماده ۵۳۱ این قانون، اگر فردی که مرتکب جرم جعل مدرک تحصیلی شده است، قبل از اینکه تحت تعقیب قرار بگیرد، این جرم را گزارش دهد و مرتکبان را معرفی کند، مشمول تخفیف مجازات خواهد شد.
همچنین اگر شخصی به دلیل ارتکاب این جرم تحت تعقیب قرار بگیرد و با مراجع مربوطه همکاری کرده باشد یا وسایل دستگیری مرتکبان را فراهم کند، مطابق قانون در مجازات او تخفیف داده می‌شود. حتی امکان معاف شدن او از مجازات نیز وجود دارد.
فرض کنید شخصی برای دریافت مدرک تحصیلی دکتری به صورت ساختگی اقدام می‌کند. او این مدرک تقلبی را برای استخدام یا جهت بالا رفتن شأن و جایگاه اجتماعی خود نیاز دارد. بعد از اینکه این مدرک را از جاعل دریافت می‌کند، از اقدام خود پشیمان می‌شود. سپس برای جلوگیری از رواج این جرم در جامعه، مرتکبان را به مقام قضایی معرفی می‌کند. این شخص با توجه به اوضاع پرونده و شرایط تحقق این عمل مجرمانه مشمول تخفیف یا معافیت از مجازات خواهد شد.
مجازات جرم جعل مدرک تحصیلی چه مواردی است؟
هر اقدامی که توسط قانونگذار جرم شناخته شده باشد، موجب مجازات مرتکب خواهد شد. جرم جعل مدارک تحصیلی یکی از اقداماتی است که در قانون ما ممنوع و قابل مجازات شناخته می‌شود. افرادی که مرتکب جرم جعل مدارک تحصیلی شده باشند، باید خساراتی که به واسطه این جرم وارد کرده‌اند را جبران کنند. علاوه بر آن مجازات این جرم برای مرتکب، حبس از ۱ تا ۳ سال خواهد بود.
قاضی با توجه به شرایط پرونده، میزان حبس را برای مرتکب تعیین می‌کند. اگر شخصی که این جرم را مرتکب شده است، در وزارتخانه، سازمان، مؤسسات وابسته به دولت، شهرداری، نهادهای انقلابی مشغول به کار باشد یا به هر نحوی در ساختن، تقلب یا بهره‌مندی از این مدارک ساختگی شرکت کرده باشد، به حداکثر مجازات جرم جعل مدرک تحصیلی محکوم خواهد شد.
ساختن و بهره‌مندی از مدارک تحصیلی تقلبی جرم غیر قابل گذشت محسوب می‌شود. یعنی حتی بدون شاکی خصوصی مرتکب تحت تعقیب قرار می‌گیرد. در تعداد زیادی از پرونده‌ها وزارت علوم و تحقیقات، علیه جاعل یا افرادی که از مدرک ساختگی تحصیلی بهره‌مند شده‌اند، شکایت می‌کند. همچنین ادارات یا سازمان‌هایی که فردی با ارائه مدارک ساختگی و تقلبی، در آنجا استخدام می‌شود، در جایگاه شاکی، این موضوع را پیگیری می‌کنند.
برای پیگیری این جرم در محاکم قضایی، مناسب است که لوایح کاربردی و مناسبی در اختیار داشته باشید. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم که حتما مقاله لایحه جعل (روی لینک بزنید) را مطالعه کنید.
مجازات جعل دیپلم و سایر مدارک چیست؟
جعل دیپلم و سایر مدارک غیر دانشگاهی در قانون ما قابل مجازات است. زمانی که فردی این اقدام را انجام دهد یا با اطلاع از ساختگی بودن، از آن‌ها بهره‌مند شود، باید خسارات وارده را جبران کند. این شخص به حبس از ۳ ماه تا یک سال و جزای نقدی محکوم خواهد شد.
در گذشته این نوع جعل مجازات بیشتری داشت. یعنی مرتکب به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال محکوم می‌شد. با تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات این اقدام مجرمانه به نصف کاهش پیدا کرد. علاوه بر آن، این جرم به جرمی قابل گذشت تبدیل شد. یعنی تا زمانی که شاکی علیه مرتکب شکایت نکند، متهم تحت تعقیب قرار نمی‌گیرد. پس از طرح شکایت نیز با گذشت شاکی متهم مجازات نخواهد شد.
پیشنهاد می‌کنیم
همانطور که توضیح دادیم، جعل مدرک تحصیلی متناسب با قانون، مجازات متفاوتی با جعل سایر اسناد دارد. ممکن است برای اعلام این جرم یا جهت دفاع از خود قصد مراجعه به دادگاه کیفری را داشته باشید. در این شرایط، پیش از هر اقدامی لازم است، با کارشناسان مرتبط مشورت کنید. پیشنهاد می‌کنیم با ثبت درخواست خود در وب سایت احتراما از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره‌مند شوید.
علاوه بر این، امکان ثبت درخواست جهت تنظیم لایحه برای شما فراهم است. لایحه به معنی متنی است که طرفین برای بیان توضیحات و دلایل خود به دادگاه ارائه می‌دهند. کارشناسان ما با بهره‌مندی از دانش حقوقی خود، لایحه‌ای کامل و دقیق را به شما تحویل می‌دهند.
ثبت نظر یا سوال