اثبات جرم توهین به رهبری در فضای مجازی ؛ چرا توهین به رهبری جرم است؟

جرم توهین به رهبری زمانی شکل می‌گیرد که شخصی با لفظ، فعل، نوشته یا رفتار خود به ایشان توهین کند. مطابق قانون، مرتکب این جرم باید مجازات شود. از دیدگاه فقه و قانون، توهین به هیچ شخصی مجاز نیست و شأن و جایگاه همه افراد باید محترم شمرده شود. رهبر کشور نیز به دلیل جایگاهی که دارند، مورد احترام همگان هستند. توهین به مقام رهبری موجب می‌شود تا مردم به شخص مرتکب، واکنش نشان دهند و همین موضوع سبب تشویش و اعتراض می‌شود و در نهایت به نظم عمومی آسیب وارد خواهد شد زیرا اعتراض و تشویش مردم سبب از بین رفتن نظم جامعه می‌شود. لازم به ذکر است که مجازات مرتکب این جرم در دادگاه تعیین خواهد شد. برای حضور در دادگاه نیز، پیشنهاد می‌شود که حتما لایحه توهین را همراه داشته باشند.

چرا توهین به رهبری جرم است؟

به دلیل اینکه ارتکاب بزه توهین به رهبر سبب اختلاف بین مردم و تحقیر منزلت ایشان می‌شود، قانونگذار این موضوع را جرم دانسته و مجازاتی را برای آن پیش‌بینی کرده است. به این ترتیب برای پاسخ به این سوال که چرا توهین به رهبری جرم است باید بگوییم ایشان به عنوان مجتهد عالیقدر و رهبر مسلمانان جهان دارای شان ویژه‌ای هستند و هیچکس حق ندارد، به این مقام توهین کند.

جرم توهین به رهبری چیست؟

در شرایطی که شخص یا دسته‌ای اقداماتی را انجام دهند یا الفاظی را به کار ببرند که سبب تحقق جرم توهین به رهبر انقلاب شود، مرتکب یا مرتکبان مجازات خواهند شد. بنابراین در پاسخ به این سوال که جرم توهین به رهبری چیست ، باید بگوییم هر گونه فعل یا رفتار توهین‌آمیزی که نسبت به بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران یا مقامات معظم رهبری انجام شود، موجب تحقق این جرم توهين می‌شود.

فرض کنید شخصی در یک سخنرانی عمومی به مقام رهبری توهین می‌کند. یعنی الفاظ او موجب تحقیر و توهین شان و جایگاه ایشان می‌شود. در این حالت مرتکب مستحق مجازات خواهد بود.

جرم توهین به رهبری در فضای مجازی

در شرایطی که شخص یا تیمی برای توهین به کرامت و شخصیت مقام رهبری، اقداماتی را در فضای مجازی انجام دهند، جرم توهین به مقام رهبری شکل می‌گیرد. یعنی اگر فردی در فضای مجازی یا در صفحه خود، عکس یا نوشته توهین‌آمیزی نسبت ‌به مقام رهبری را منتشر کند، مستحق مجازات خواهد بود زیرا هر لفظ یا فعل یا رفتار توهین‌آمیز نسبت به جایگاه ایشان موجب تحقق این جرم می‌شود. بنابراین تحقق جرم توهین به رهبری در فضای مجازی باعث مجازات مرتکب خواهد شد.

فرض کنید شخصی در صفحه مجازی خود، در کلیپی صحبت‌های توهین‌آمیزی راجع به رهبر مطرح و این کلیپ را منتشر می‌کند. در این شرایط جرم توهین به رهبر واقع شده و مرتکب باید مجازات شود. در این زمان نیز می‌توان از لایحه دفاعیه توهین و به خصوص لایحه دفاعیه توهین به رهبری استفاده کرد.

اثبات جرم توهین به رهبری

در مواقعی که شخصی مرتکب جرم توهین به بنیان‌گذار انقلاب و مقام رهبری شود، لزومی به طرح شکایت شاکی خصوصی نیست زیرا این جرم غیر قابل گذشت ‌است. هر چند افرادی که از این ‌موضوع مطلع شده باشند، می‌توانند فیلم یا عکس یا نوشته توهین‌آمیز مرتکب را به مقام صالح ارائه دهند. همچنین اگر توهین به رهبری در یک سخنرانی عمومی یا حتی خصوصی صورت ‌گرفته باشد، این جرم محقق شده ‌است. در این شرایط مدعوین می‌توانند این ‌موضوع را به مراجع صلاحیت‌دار اطلاع دهند.

به دلیل اینکه این جرم در محیط خصوصی هم قابل تحقق است و مرتکب مجازات می‌شود، اگر شخصی با ارائه مدارکی وقوع بزه توهین به رهبر را در یک محفل خصوصی گزارش دهد یا ضابطین، وقوع جرم را کشف کنند، مرتکب تحت تعقیب قرار می‌گیرد.

به دلیل غیر قابل گذشت بودن این جرم، پیگیری آن توسط دادستان انجام می‌شود و به حضور شاکی خصوصی یا شخصی که موضوع را اطلاع داده است، نیازی نخواهد بود. اگر اثبات جرم توهین به رهبری در دادگاه انجام شود، مرتکب به مجازات حبس محکوم خواهد شد. چنانچه توهین به مقام رهبری در یک سخنرانی انجام ‌شده باشد، فایل صوتی سخنرانی می‌تواند به علم قاضی در این زمینه کمک کند. شهادت حضار نیز دلیل اثبات بزه توهین به رهبر خواهد بود.

شرایط تحقق بزه توهین به رهبر

برای اینکه جرم توهین به مقام رهبری محقق شود، باید شرایطی وجود داشته باشد.

اولین شرط برای تحقق این جرم، علم و آگاهی مرتکب، نسبت ‌به جرمی است که انجام می‌دهد. یعنی اگر شخصی در حالت مستی یا بیهوشی به رهبر توهین کند یا دشنام دهد، این جرم تشکیل نمی‌شود. همچنین مجرم باید نسبت ‌به جایگاه و مقام رهبر آگاهی داشته باشد. اگر مجرم بدون اطلاع از مقام ایشان، مرتکب توهین شود، این ‌موضوع موجب مجازات او نمی‌شود.

در شرایطی که شخصی نسبت به مقام رهبری توهین کند و الفاظ و عبارات توهین‌آمیزی را به کار ببرد، باید به توهین‌آمیز بودن این موارد آگاه باشد. یعنی اگر شخصی به علت عدم آگاهی از معنی یا عدم آگاهی از توهین‌آمیز بودن لفظ یا عبارات یا حرکتی، از آن استفاده کند، این جرم محقق نمی‌شود.

فرض کنید شخصی در یک روزنامه مطلبی توهین‌آمیز نسبت ‌به مقام رهبری منتشر کند و موجب ناراحتی مردم شود. در این حالت مدیر مسئول به‌ همراه نویسنده آن مطلب، به دادگاه معرفی می‌شوند و به مجازات این جرم محکوم خواهند شد. برای تحقق بزه توهین به رهبر، نیازی نیست که توهین حتما در یک مجمع عمومی یا خیابان یا سایت صورت بگیرد. بلکه این جرم در مکان خصوصی نیز قابل تحقق خواهد بود.

مجازات بزه توهین به رهبر

در قانون مجازات اسلامی، فعل، رفتار یا الفاظ توهین‌آمیز نسبت به بنیان‌گذار انقلاب اسلامی و مقام رهبری به هر نحوی از انحا که صورت بگیرد، موجب تحقق بزه توهین به رهبر و مجازات مرتکب می‌شود. به ‌این‌ ترتیب اگر شخصی به دلیل ناراحتی از شرایط خود یا به‌ جهت مشکلاتی که دارد، نسبت به مقام رهبری یا بنیان‌گذار انقلاب لفظ توهین‌آمیزی را به کار ببرد، مرتکب این جرم شده ‌است.

مجازات جرم توهین به رهبر انقلاب حبس از ۶ ماه تا ۲ سال خواهد بود. یعنی اگر شخصی به دلیل ارتکاب این جرم، تحت تعقیب قرار بگیرد، قاضی با توجه به جرمی که انجام داده است و نتایج آن، مجازات حبس از ۶ ماه تا ۲ سال را برای او در نظر می‌گیرد. به جهت اینکه این جرم قابل گذشت نیست و موجب خدشه‌دار شدن امنیت ملی می‌شود، رضایت و بخشش شخصی که جرم را اطلاع داده است، تأثیری در روند دادرسی و مجازات مرتکب نخواهد داشت. در این جرم دادستان به ‌عنوان نماینده جامعه، روند رسیدگی به پرونده و مجازات مرتکب را پیگیری خواهد کرد.

برای مثال:

فرض کنید شخصی در خیابان با صدای بلند به مقام رهبری توهین می‌کند، این شخص با استفاده از الفاظ رکیک و بی‌ادبانه باعث آسیب به شأن و جایگاه ایشان و موجب ناراحتی مردم می‌شود. در این شرایط پلیس با آگاهی از این ‌موضوع، مجرم را به مراجع صلاحیت‌دار تحویل خواهد داد. همچنین ممکن است این شخص تصویر مقام معظم رهبری و بنیان‌گذار انقلاب را پاره کند یا آن را آتش بزند. در این حالت نیز مرتکب، مستحق مجازات خواهد بود. با تشکیل جلسه دادگاه، مرتکب می‌تواند دفاعیات خود را مطرح کند. اگر او بتواند ثابت کند که جرم را در حالت مستی انجام داده، تبرئه خواهد شد. در غیر این صورت قاضی برای او مجازات حبس را تعیین خواهد کرد.

ارکان جرم توهین به رهبری

برای تحقق بزه توهین به رهبری عناصری مورد نیاز است. اگر ارکان جرم توهین به رهبری وجود داشته باشند، مرتکب مجازات می‌شود. رکن قانونی، رکن مادی و رکن معنوی، عناصر تشکیل‌ دهنده بزه توهین به رهبری هستند.

عنصر قانونی توهین به رهبری

برای اینکه عمل یا اقدامی جرم محسوب شود، باید توسط قانون‌گذار جرم‌انگاری شده باشد و مجازاتی برای آن در نظر گرفته شود. این ‌موضوع در قانون مجازات اسلامی بیان شده ‌است. مطابق ماده ۵۱۴ تعزیرات، اگر شخصی به مقام رهبری یا بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران به هر نحوی توهین کند، به مجازات حبس از ۶ ماه تا ۲ سال محکوم می‌شود. به ‌این ‌ترتیب رکن قانونی این جرم ماده ۵۱۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) ‌است.

در این رابطه بیشتر بدانید!

اگر سوالاتی در خصوص این جرم دارید یا مسائلی در رابطه با آن برای شما مبهم است، پیشنهاد می‌کنیم که درباره آن موارد حتما با مشاور حقوقی تلفنی گفتگو کنید. گفتگو با کارشناسان مجرب، راه حل مناسبی برای یافتن پاسخ سوالات شما است. با کسب این اطلاعات می‌توانید با آگاهی بیشتری در خصوص رسیدگی به این جرم عمل کنید. همچنین باید توجه داشته باشیم که یکی از مهمترین اقدامات برای حضور در مجامع قضایی، در اختیار داشتن لایحه است. شما می‌توانید درخواست تنظیم لایحه خود را بدون محدودیت زمانی و مکانی در احتراما ثبت کنید. بعد از ثبت درخواست، با شما ارتباط می‌گیریم.