جرم تهدید علیه بهداشت عمومی و شرایط رسیدگی به این جرم در زمان شیوع ویروس کرونا

بهداشت عمومی یکی از موضوعات بسیار مهم در سطح جهانی محسوب می‌شود. هر گونه اقدامی که بهداشت عمومی را تهدید کند، موجب مجازات مرتکب خواهد شد. جرم تهدید علیه بهداشت عمومی در شرایطی رخ می‌دهد که فرد یا افرادی اقداماتی را انجام دهند که سلامتی مردم یا سایر جانداران با خطر مواجه شود.

موضوع این عمل مجرمانه برای همه مردم اهمیت فراوانی دارد. به این دلیل که ممکن است اقدام یک نفر در منطقه موجب خطرات جبران‌ ناپذیری برای تمام مردم شهر یا روستا شود. در قانون مجازات اسلامی مواردی به‌ عنوان نمونه‌هایی از تهدید علیه بهداشت عمومی مطرح شده‌اند. البته این عمل مجرمانه مصادیق گسترده‌ای دارد که تشخیص آن با قاضی دادگاه خواهد بود.

برای مثال اگر یک رستوران برای تهیه غذای خود، از رنگ غیر مجاز استفاده کند، این موضوع ممکن است به عنوان عمل مجرمانه شناخته شود. در این شرایط، قاضی حکم تهدید علیه بهداشت عمومی را برای مرتکب صادر خواهد کرد. صدور حکم به این دلیل که استفاده از رنگ غیر مجاز در تهیه غذا سبب بیماری و حتی در مواردی موجب فوت افراد خواهد شد.

شرح جرم تهدید علیه بهداشت عمومی را با یک مثال آغاز می‌کنیم

فرض کنید یک کارگاه قنادی، اصول و قواعد بهداشتی را رعایت نمی‌کند. این مورد موجب ورود جانداران موذی مانند سوسک و موش به کارگاه می‌شود. چنانچه شخصی در شیرینی‌های تولید این کارگاه فضله موش ببیند، می‌تواند علیه صاحب آن شکایت کند. اگر وقوع این مورد در دادگاه ثابت شود، مرتکب به مجازات جرم تهدید علیه بهداشت عمومی محکوم خواهد شد.

گاهی ممکن است در یک فروشگاه عرضه مواد پروتئینی و گوشتی، فروشنده گوشت‌های فاسد را در بسته‌ بندی جدید و با تاریخ انقضای غیر واقعی بین مردم توزیع کند. این اقدام او مصداق بارز جرم تهدید علیه بهداشت عمومی محسوب می‌شود. در بسیاری از مواقع این موضوع موجب خطرات جبران ناپذیری برای مصرف‌کنندگان خواهد شد. به‌ همین دلیل مرتکب به مجازات تهدید علیه بهداشت عمومی محکوم می‌شود.

در اینجا باید بگوییم که این جرم، زیر مجموعه‌ای از انواع جرم تهدید محسوب می‌شود که می‌توانید درباره آن در مجله حقوقی احتراما مطالعه کنید.

جرم تهدید علیه بهداشت عمومی چیست؟

حفظ حیات و سلامت محیط‌ زیست و جانداران از جمله انسان به ‌عنوان مهمترین موضوع جهانی شناخته می‌شود. هر فردی که با اقدامات خود، سلامت جانداران و محیط‌ زیست را تهدید کند، قابل پیگیری و مجازات خواهد بود. در مواقعی که افراد از طریق آلوده کردن محیط‌ زیست و انتشار یک ماده سمی به آب یا هوا یا خاک مرتکب این عمل مجرمانه شوند، تحت تعقیب قرار خواهند گرفت.

موضوعی که در سال‌های اخیر بسیار افزایش داشته، استعمال قلیان در مکان‌هایی مانند سفره‌ خانه است. این موضوع به ‌عنوان یکی از نگرانی‌های عمده خانواده‌ها و مراکز بهداشتی، برای جوانان و نوجوانان محسوب می‌شود. افرادی در محل‌هایی مانند سفره‌ خانه یا رستوران یا مکان‌هایی مانند آن قلیان را در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهند، موجب تشکیل جرم تهدید علیه بهداشت عمومی خواهند شد. مرکز بهداشت در بسیاری از مواقع این مورد را پیگیری می‌کند.

عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی کرونا

همان طور که می‌دانید در زمان شیوع ویروس کرونا بسیاری از مشاغل تعطیل شدند. پس ‌از شروع فعالیت در مکان‌هایی که دستور العمل‌های لازم در مورد این ویروس رعایت نمی‌شد، صاحبان مشاغل جریمه می‌شدند یا محل کار آن‌ها پلمپ می‌شد. مکان‌هایی که مشتریان آن‌ها فاصله اجتماعی را رعایت نمی‌کردند یا کارکنان آن‌ها بدون رعایت پروتکل‌های ضروری، خدماتی را به مردم ارائه می‌دادند، به ‌عنوان متهم تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته ‌شدند.

صاحبان یا مدیران رستوران‌ها، سالن‌های نمایش و مواردی مانند آن که نسبت ‌به سایر مکان‌ها جایگاه کوچکتر یا مکان بسته‌تری دارند و مشتریان آن‌ها با یکدیگر در فاصله کمتری حضور خواهند داشت، در موارد بیشتری به این جرم محکوم شدند.

شخصی را در نظر بگیرید که صاحب یک فروشگاه پوشاک است. او در زمان ویروس کرونا با اعلام تخفیف بسیار زیاد، مشتریان بیشماری را برای خرید ترغیب می‌کند. به صورتی که این موضوع سبب حضور گسترده مشتریان در فروشگاه او می‌شود. در نتیجه مشتریان برای حضور در این مکان فاصله اجتماعی و سایر دستور العمل‌های لازم را به‌ هیچ ‌وجه رعایت نمی‌کنند. اگر این اقدام موجب نارضایتی مردم شود، می‌توانند اقدامات این شخص را به‌ عنوان مجرم گزارش دهند. با این گزارش، در نهایت صاحب این فروشگاه به ‌عنوان متهم جرم تهدید علیه بهداشت عمومی تحت تعقیب قرار خواهد گرفت.

مجازات تهدید علیه بهداشت عمومی چیست؟

برای برخورد با متهمان جرم تهدید علیه بهداشت عمومی و افزایش سرعت عمل در خصوص مجازات مرتکب، قوانین مختلفی وضع شده ‌است. در واقع بسیاری از اقدامات علیه بهداشت عمومی در یک قانون خاص، مجازاتی را برای مرتکب معین کرده‌اند. اگر این مورد از مجازات تهدید علیه بهداشت عمومی که در قانون مجازات اسلامی مقرر شده است، شدیدتر باشد، همان بر متهم اجرا خواهد شد.

چنانچه قانون خاصی وجود نداشته باشد یا مجازات آن کمتر از قانون مجازات اسلامی باشد، حکم تهدید علیه بهداشت عمومی توسط قاضی مطابق با قانون اخیر صادر خواهد شد.

به عنوان مثال، مطابق ماده ۴ قانون مواد خوردنی و آشامیدنی، اگر فردی با آلوده کردن مواد آرایشی موجب کشته شدن مصرف ‌کننده شود، به اعدام محکوم خواهد شد. این مجازات نسبت ‌به آن چه در قانون مجازات اسلامی برای تهدید علیه بهداشت عمومی مطرح ‌شده، کمتر است. به‌ همین دلیل مجازات شدیدتر بر مرتکب اجرا خواهد شد.

مطابق قانون مجازات اسلامی، چنانچه مجازات شدیدتری برای متهم در قانون مطرح نشده باشد، مرتکب به مجازات حبس تا یک ‌سال محکوم خواهد شد.

جرم تهدید علیه بهداشت عمومی قابل گذشت است یا خیر؟

جرم تهدید علیه بهداشت عمومی یکی از جرایم غیر قابل گذشت است. یعنی پیگیری آن به شکایت شاکی نیاز ندارد. حتی اداره بهداشت نیز در بسیاری از مواقع فقط در مقام اعلام‌ کننده این اقدام ممنوع، موضوع را مطرح می‌کند. جلسات دادرسی بدون حضور نماینده این اداره نیز قابل پیگیری خواهد بود. به دلیل غیر قابل گذشت بودن این عمل مجرمانه اگر شاکی به متهم رضایت دهد یا از او گذشت کند، این رضایت تأثیری در مجازات مرتکب ندارد. حتی با انصراف شاکی، متهم به مجازات جرم تهدید علیه بهداشت عمومی محکوم خواهد شد.

فردی را در نظر بگیرید که در مجاورت یک زمین کشاورزی کارخانه‌ای دارد. صاحب زمین کشاورزی به دلیل منتشر شدن مواد سمی در زمین خود، علیه صاحب کارخانه شکایت می‌کند. بعد از مدتی کشاورز از شکایت خود منصرف می‌شود و از متهم گذشت می‌کند. در این شرایط به دلیل اثبات این اقدام توسط متهم و عمل خطرناک او علیه سلامت محیط زیست، این فرد قابل مجازات خواهد بود.

در قانون مجازات تهدید علیه بهداشت عمومی تعیین ‌شده است. البته اگر مجازات مرتکب در قانون خاص شدیدتر باشد، به همان مجازات محکوم خواهد شد.

در مواقعی شخصی در رستوران خود از مواد غذایی فاسد استفاده می‌کند تا قیمت کمتری را برای مواد اولیه بپردازد. این اقدام او به‌ عنوان تهدیدی برای سلامت عمومی شناخته می‌شود. این فرد با استفاده از مواد غذایی فاسد و تاریخ گذشته، سلامت مردم را به خطر می‌اندازد. اگر این جرم توسط یکی از مشتریان پیگیری شود، سپس مشتری از شکایت خود انصراف دهد و از او گذشت کند، این رضایت مشتری تأثیری در مجازات مرتکب نخواهد داشت. به دلیل اینکه متهم این جرم برای جنبه عمومی آن قابل مجازات خواهد بود.

ارکان جرم تهدید علیه بهداشت عمومی

تشکیل جرایم به عناصر و ارکانی نیاز دارد. برای تحقق این جرم باید ارکان جرم تهدید علیه بهداشت عمومی وجود داشته باشد.

رکن قانونی به‌ معنای آن است که این اقدام و مجازات آن باید در قانون تصریح شده باشد. در ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی جرم تهدید علیه بهداشت عمومی و بعضی از مصادیق آن به ‌همراه مجازات این اقدام بیان‌ شده است. بنابراین رکن قانونی این مورد، ماده ۶۸۸ شناخته می‌شود. این قانون مجازات تهدید علیه بهداشت عمومی را مطرح کرده و این عمل را جرم می‌داند. پس این اقدام مطابق قانون، قابل مجازات خواهد بود.

پیشنهاد می‌کنیم

اگر در اطراف خود موضوعی را به ‌عنوان تهدیدی علیه بهداشت عمومی مشاهده می‌کنید، می‌توانید این موضوع را پیگیری کنید. همچنین اگر به‌ عنوان متهم این جرم تحت تعقیب قرار گرفته باشید، امکان دفاع از خود را خواهید داشت. در خصوص این پرونده می‌توانید با کارشناسان مجموعه احتراما در ارتباط باشید. شما از طریق ثبت درخواست برای مشاوره حقوقی تلفنی می‌توانید با کارشناسان مجموعه احتراما مشورت کنید. آن‌ها نکات لازم در خصوص این جرم را با شما در میان می‌گذارند.

چنانچه قصد دارید توضیحات یا دفاعیات خود را به‌ صورت مکتوب به دادگاه ارائه دهید، بهتر است که لایحه‌ای را در این خصوص تنظیم کنید. تنظیم لایحه یکی از خدمات تخصصی مجموعه احتراما است. کارشناسان ما به ‌صورت حرفه‌ای و با استفاده از دانش حقوقی خود، تنظیم انواع لوایح را انجام می‌دهند. شما می‌توانید با ثبت سفارش خود از خدمات حقوقی تیم احتراما بهره‌مند شوید.