لایحه ترک نفقه باید چه شرایط ظاهری و ساختاری داشته باشد؟

لایحه ترک نفقه یکی از مهم‌ترین لوایح کیفری در خصوص مسائل خانواده و یکی از انواع لایحه دفاعیه نفقه است. براساس قوانین و مقررات کشور ما، مرد وظیفه دارد که پس از ازدواج به همسر خود نفقه بدهد. نفقه به معنی تامین خوراک، پوشاک، مسکن، بهداشت، درمان و تهیه وسایل و لوازم زندگی مشترک است. اگر مرد به بهانه‌های مختلف نخواهد به همسر خود نفقه بدهد، یکی از کار‌هایی که خانم می‌تواند برای اجبار مرد به واریز نفقه یا برای اعمال مجازات او انجام دهد، این است که از شرایط شکایت کیفری استفاده کند و با تقدیم لایحه دفاعیه ترک نفقه کیفری از دادستان بخواهد که طبق قانون، مرد را مجازات کند. به این لایحه، لایحه نفقه زوجه یا لایحه نفقه جاریه نیز گفته می‌شود.

البته اگر خانم نخواهد که شوهرش مجازات شود و صرفا بخواهد که میزان نفقه مشخص باشد و مرد نیز ملزم به واریز نفقه شود، می‌تواند به شورای حل اختلاف دادخواست مطالبه نفقه بدهد. اما اگر خانم مایل باشد که مرد طبق قانون مجازات شود و همچنین این پرونده سریع‌تر مورد رسیدگی قرار گیرد، لازم است که لایحه دفاعیه نفقه کیفری تنظیم و به دادسرا تقدیم کند.

لایحه ترک نفقه چیست و چه کاربردی دارد؟

بر اساس قانون، مرد در ازدواج دائم موظف است که نفقه همسر خود را بپردازد تا خانم بتواند به امور منزل رسیدگی کند و وظایف خود را به بهترین شکل انجام دهد. واریز یا تادیه نفقه به خانم در هر شرایطی از وظایف مرد است. بنابراین، اگر خانم ثروتمند یا شاغل و دارای در‌آمد کافی باشد نیز مرد باید نفقه را بپردازد و این مسائل، هیج تاثیری در تکلیف مرد به واریز نفقه ندارد.

اگر مرد بدون هیچ عذر و دلیل موجه و قانونی به همسر خود نفقه ندهد و خانم مایل باشد که موضوع را از طریق دادسرا پیگیری کند تا هم همسر خود را مجازات کند و هم درگیر فرآیند طولانی مطالبه نفقه از طریق مراجع خانواده یا شورای حل اختلاف نشود، باید لایحه دفاعیه ترک نفقه کیفری تنظیم و به دادسرا تقدیم کند. اگر خانم در جهت تنطیم این لایحه توانایی لازم را نداشته باشد، می‌تواند با کمک وکیل دادگستری یا مشاور حقوقی، این لایحه را بنویسد. به علاوه خانم می‌تواند هیچ دخالتی نکند و برای انجام این کار و پیگیری پرونده، به وکیل وکالت بدهد.

لایحه دفاعیه نفقه کیفری متنی رسمی است که خانم با استفاده از آن، از دادستان می‌خواهد که مرد را به موجب قانون، اجبار کند که نفقه را بپردازد. به علاوه، امکان دارد که خانم از قاضی بخواهد برای تنبیه مرد و جلوگیری از تکرار این جرم، مرد را طبق قوانین و مقررات کشور مجازات کند.

زمان تقدیم لایحه ترک نفقه به دادسرا

موضوع دیگری که در تنظیم این لایحه اهمیت دارد، بررسی زمان تنظیم و تقدیم این لایحه به دادسرا است. خانم و آقا در زندگی مشترک در مقابل یکدیگر حقوق و تکالیفی دارند. یکی از تکالیف خانم این است که تمام وظایف خاص و عام خود را به خوبی انجام دهد، در مقابل، مرد نیز وظیفه دارد به همسر خود نفقه و خرجی بدهد. زمانی که مرد، علی رغم انجام وظایف و تکالیف توسط خانم، به همسر خود نفقه ندهد، خانم می‌تواند با تنظیم نمونه لایحه ترک نفقه کیفری و تقدیم آن به دادسرا، از دادستان تقاضا کند که مرد به واریز نفقه ملزم شود و همچنین براساس قانون، مجازاتی برای او در نظر بگیرند.

بررسی مسائل شکلی و ساختاری لایحه ترک نفقه

اگر شما قصد دارید که لایحه نفقه کیفری را بنویسید و به دادسرا تقدیم کنید، توجه به مسائل زیر در تنظیم این لایحه به شما کمک می‌کند تا لایحه‌ای مناسب و تاثیر گذار بنویسید:

1. لایحه خود را خوش خط، خوانا و با بیانی شیوا و رسا تنظیم کنید.
2. هر چقدر این لایحه کوتاه‌تر، مختصر و مفید باشد، بهتر است. زیرا اگر لایحه طولانی باشد و موضوعات نا‌مربوط را در آن بنویسید، مطالعه آن برای مرجع قضایی خسته کننده و وقت گیر خواهد بود. به علاوه، امکان دارد شما نیز ذکر مطالب اساسی را فراموش کنید.
3. لایحه دفاعیه ترک نفقه کیفری را به شیوه‌ای تنظیم کنید که بین تمام کلمه‌ها و جملات، ارتباط منطقی و وحدت مفهوم، حاکم باشد.
4. در این لایحه ابتدا متن لایحه، سپس مستندات قانونی و مدارک مرتبط را بنویسید. در صورتی که منابع فقهی، آیات قرآنی یا روایاتی نیز در این مورد وجود دارد، ذکر آن‌ها نیز در این لایحه موثر است.
5. اگر شما وکیل هستید و به وکالت از خانم این لایحه را تنظیم می‌کنید، حتما وکالت نامه خود را به لایحه پیوست و سپس به دادسرا تقدیم کنید.
6. در پایان، ضمن رعایت ادب و احترام، از دادستان بخواهید که با توجه به مطالب ذکر شده در لایحه و دلایل و مستندات، در خصوص موضوع و اعمال مجازات طرف مقابل تصمیم شایسته بگیرد.
7. زیر متن لایحه را با ذکر نام و نام خانوادگی امضاء کنید و اگر وکیل هستید علاوه بر ذکر نام و نام خانوادگی، مهر وکالت خود را زیر لایحه بزنید.

شرایط قانونی

باید برای تقدیم لایحه ترک نفقه به دادسرا، شرایطی وجود داشته باشد تا دادسرا این لایحه را از شما بپذیرد و درخواست شما را بررسی کند. توجه به شرایط زیر برای تنظیم این لایحه، ضروری است.

اول: باید نوع ازدواج دائم باشد. بنابراین، اگر خانم به نکاح موقت آقا در‌آمده و ازدواج از نوع موقت است، در این ازدواج، مرد وظیفه ندارد که به همسر خود نفقه دهد، مگر در صورتی که طرفین شرط نفقه را در نظر بگیرند یا اصلا صیغه نکاح موقت بر همین اساس بین زن و مرد خوانده شود.

دوم: طبق قانون، زن در صورتی شایستگی دریافت نفقه را دارد که تمام وظایف خود را در برابر مرد انجام دهد. از جمله اینکه، نیاز‌های مرد را تامین کند، با او در منزل مشترک سکونت داشته باشد و منزل را بدون اجازه همسر خود ترک نکند. باید تمام این شرایط وجود داشته باشد تا خانم مستحق دریافت نفقه شود. البته در این خصوص، یک مورد استثنایی وجود دارد.

اگر زندگی مشترک با مرد در یک منزل برای خانم همراه با خطر جانی، مالی یا حیثیتی باشد و خانم این موضوع را ثابت کند، می‌تواند در منزل جدا زندگی کند و مرد طبق قانون وظیفه دارد نفقه خانم را بپردازد.

سوم: بعد از طلاق، روابط خانم و آقا تمام می‌شود، بنابراین نفقه‌ای نیز وجود ندارد. اما اگر نوع طلاق، رجعی باشد، یعنی مرد تا مدت معینی بعد از طلاق بتواند به همسرش مراجعه کند بدون اینکه نیاز باشد دوباره صیغه ازدواج بین آن‌ها خوانده شود و مرد در این شرایط، به خانم مراجعه کند، باید نفقه او را بپردازد. به علاوه، در طلاق بائن که در آن برخلاف طلاق رجعی امکان رجوع مرد به همسر وجود ندارد، اگر خانم حامله باشد؛ مرد موظف است که نفقه او را تا زمان زایمان، واریز کند.

قانون مدنی و لایحه ترک نفقه

در این بخش، مطابق مواد 1106، 1107 و 1113 قانون مدنی توضیح می‌دهیم.

مطابق این مواد قانونی، واریز نفقه یعنی هزینه خوراک، پوشاک، مسکن، بهداشت، درمان و وسایل زندگی با مرد است. حتی طبق این مواد اگر خانم به هر علت قبل از ازدواج خدمتکار داشته باشد، مرد موظف است بعد از ازدواج نیز برای ایشان خدمتکار بگیرد. البته منظور قانون از تهیه مسکن الزاما خرید مسکن نیست و همین که مرد بتواند منزلی مناسب، اجاره کند، کافی است. به علاوه، بر اساس این مواد قانونی، مرد در ازدواج موقت وظیفه ندارد به همسرش نفقه دهد، مگر در صورتی که خانم و آقا این موضوع را در این ازدواج شرط کنند یا صیغه نکاح بر اساس واریز نفقه بین طرفین خوانده شود.

پیشنهاد ما

شما می‌توانید درخواست تنظیم لایحه ثبت کنید. ضمن آنکه امکان مشاوره حقوقی تلفنی با وکلا و مشاوران ارشد حقوقی برای شما فراهم است. همانطور که می‌دانید احتراما مرجع تخصصی تنظیم لایحه ترک نفقه است.