جرم زورگیری چیست و انجام آن با انواع سلاح سرد و گرم چه مجازاتی دارد؟
جرم زورگیری یکی از جرایم مهم علیه اموال و آسایش مردم است. این جرم آسیب گسترده‌ای به حق مالکیت افراد و همچنین آرامش آن‌ها وارد می‌کند. زورگیری سبب خدشه‌دار شدن امنیت و آسایش عمومی می‌شود. در قانون مجازات اسلامی برای این جرم عناوین متعددی بیان شده است ولی عنوان زورگیری به طور صریح و مستقیم وجود ندارد. اگر فردی با زور و اجبار مال متعلق به دیگری را ببرد و طرف مقابل به علت ترس تسلیم او شود، این حالت زورگیری خواهد بود.
فردی که با یک سلاح سرد در خیابان مردم را می‌ترساند و آن‌ها را وادار می‌کند که اموال خود را به او بدهند، مرتکب این جرم می‌شود. در زمان بروز این جرم، مردم به دلیل ترس، تسلیم فرد زورگیر می‌شوند و مال یا وجه مورد نظر را به او می‌دهند. این مورد به عنوان مصداقی از این جرم محسوب می‌شود.
تصور کنید فردی با استفاده از چاقو در یک چهارراه راننده ماشینی که پشت چراغ قرمز متوقف شده است را وادار می‌کند تا پول و موبایل خود را به او بدهد. در این حالت راننده به جهت ترس از اینکه متهم با چاقو به او آسیب برساند، مقاومتی نمی‌کند. این فرد پول و موبایل او را می‌برد و زورگیری محقق می‌شود. ممکن است شما این اقدام مجرمانه را به عنوان جرم اخاذی بشناسید. در رابطه با این عنوان نیز مقاله‌ای اختصاصی منتشر کرده‌ایم که پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات تکمیلی‌تر، آن مقاله را نیز مطالعه کنید.
جرم زورگیری چیست؟
زمانی که فردی بدون داشتن حق قانونی و با توسل به زور و اجبار، مال متعلق به شخص دیگری را بگیرد، زورگیری محقق می‌شود. ممکن است متهم برای رسیدن به خواسته غیر قانونی خود، زیان‌های جانی جبران ناپذیری را به طرف مقابل وارد کند. در مواردی حتی زورگیری منجر به کشته شدن افراد می‌شود. به دلیل اینکه متهم با استفاده از سلاح موجب ورود جراحت به قسمت‌های مختلف جسم طرف مقابل خواهد شد. این رفتار ممکن است موجب کشته شدن او شود. مطابق قانون، فردی که با زور و اجبار برای بردن اموال دیگران اقدام کند، مستحق مجازات است.
گاهی متهم برای گرفتن اموال دیگران از یک تفنگ استفاده می‌کند. وجود این سلاح موجب هراس مردم و تحقق جرم زورگیری با سلاح گرم می‌شود. متهم با استفاده از این تفنگ مردم را وادار می‌کند که تسلیم خواسته‌های او شوند. در این صورت مرتکب به مجازات زورگیری با سلاح گرم محکوم خواهد شد.
شخصی را در نظر بگیرید که نیمه شب به عنوان مسافر در تاکسی با کلت کمری، به زورگیری اقدام می‌کند. او با استفاده از کلت کمری موجب ترس و وحشت راننده می‌شود. سپس اموال او را می‌گیرد. در این صورت او مطابق قانون مرتکب جرم زورگیری با سلاح گرم شده است. اگر بزه دیده علیه او شکایت کند و متهم شناسایی شود، مرتکب به مجازات زورگیری با سلاح گرم محکوم خواهد شد.
جرم زورگیری با سلاح سرد
زمانی که فردی با توسل به زور و اجبار و با اقدامات خشونت آمیز مال متعلق به شخص دیگری را ببرد، زورگیری شکل می‌گیرد. یکی از مهمترین و پرتکرارترین مصادیق این جرم زمانی است که متهم از سلاح سرد استفاده می‌کند. جرم زورگیری با سلاح سرد متأسفانه از رایج‌ترین جرایم در جامعه ما محسوب می‌شود. مرتکب با استفاده از چاقو، قمه، شمشیر، خنجر و مواردی مانند آن پول یا اموال متعلق به شخص دیگری را از او می‌گیرد. این اقدام مرتکب موجب محکومیت او به مجازات زورگیری با سلاح سرد خواهد شد.
تصور کنید شخصی با ورود به یک اتوبوس درون شهری با استفاده از چاقو چند خانم را مجبور می‌کند که طلا، پول و اموال خود را به او بدهند. این موضوع موجب تحقق جرم زورگیری با چاقو می‌شود. اگر متهم تحت تعقیب قرار بگیرد، به مجازات زورگیری با سلاح سرد محکوم خواهد شد.
جرم زورگیری با چاقو از جرایم خشونت باری است که موجب وحشت و هراس مردم و به خصوص بزه دیده می‌شود.
اثبات جرم زورگیری به چه صورت میسر می‌شود؟
در شرایطی که شاکی قصد دارد وقوع این جرم را ثابت کند، باید مدارک و دلایل محکمه پسندی را ارائه دهد. مهمترین موضوعی که در رابطه با اثبات این جرم مؤثر خواهد بود، شهادت شهود است. یعنی افرادی که در زمان تحقق زورگیری در محل وقوع جرم حضور داشته‌اند، با حضور در دادگاه به وقوع این جرم شهادت می‌دهند. در صورتی که متهم این عمل مجرمانه را در جایی انجام دهد که مجهز به دوربین مداربسته است، فیلم آن دوربین‌ها نیز به قاضی کمک می‌کنند، هرچند که به عنوان دلیل پذیرفته نمی‌شود. قاضی با بررسی فیلم مربوط به صحنه وقوع جرم و بررسی دلایل دیگر در این خصوص تصمیم‌گیری می‌کند.
اگر متهم با سلاح به طرف مقابل جراحتی وارد کرده باشد، گواهی پزشکی قانونی در مورد این موضوع می‌تواند مؤثر باشد. در شرایطی هم که متهم شناسایی شود و به ارتکاب این جرم اقرار کند، اقرار او نزد قاضی به عنوان یکی از دلایل مهم برای اثبات جرم زورگیری محسوب می‌شود.
عناصر تشکیل دهنده جرم زورگیری
شکل گیری جرایم نیازمند عناصر قانونی، مادی و روانی است. برای تحقق جرم زورگیری نیز باید عناصر تشکیل دهنده آن وجود داشته باشند. در ادامه درباره این عناصر توضیح می‌دهیم.
رکن قانونی این جرم
وجود عنصر قانونی یا رکن قانونی به معنای آن است که باید ماده‌ای یا موادی وجود داشته باشند تا مطابق آن‌ها عمل ارتکابی متهم جرم محسوب شود. در این مواد قانونی باید تعریف مصداق اقدام مجرمانه و مجازات آن بیان شوند تا بر اساس این اطلاعات، مرتکب مورد محاکمه قرار بگیرد. قانون مجازات اسلامی واژه زورگیری را به طور صریح بیان نکرده است ولی این رفتار غیر قانونی با جرایم دیگر قابلیت تطبیق دارد.
در ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی بیان شده است که هر کس با استفاده از چاقو یا هر نوع سلاح دیگر، اشخاصی را بترساند و موجب هراس آن‌ها شود، مجازات حبس از ۶ ماه تا ۲ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه برای او تعیین خواهد شد. در مواد دیگری از قانون مجازات اسلامی نیز در مورد بردن اموال دیگران از طریق استفاده از سلاح و زور یا اجبار صحبت شده است.
با توجه به جزئیات پرونده و کارهایی که مرتکب برای بردن اموال دیگران انجام داده باشد، قاضی مجازات متناسب با عمل ارتکابی را برای او تعیین می‌کند. با توجه به آن چه گفته شد، مطابق قانون مجازات اسلامی، زورگیری جرم است و مجازاتی را برای مرتکب به دنبال دارد.
رکن مادی زورگیری چیست؟
برای اینکه جرمی تشکیل شود، مرتکب باید اقداماتی را در راستای تحقق آن انجام دهد. فعل یا رفتاری که متهم انجام داده است، به عنوان عنصر مادی شناخته می‌شود. وقتی فردی با استفاده از سلاح راه مردم را سد می‌کند و با زور و اجبار اموال آن‌ها را می‌گیرد، این اقدامات به عنوان رکن مادی این جرم محسوب می‌شوند. یعنی مرتکب با انجام این رفتارها اقدام غیر قانونی را تشکیل داده است.
رکن معنوی زورگیری
تحقق جرایم نیازمند عنصر روانی خواهد بود. سوء نیت عام همان اراده شخص زورگیر برای ارتکاب جرم است. علاوه بر آن سوءنیت خاص به معنی اراده زورگیر برای گرفتن اموال بزه دیده با توسل به زور و تهدید معنی می‌شود.
با وجود سه عنصر قانونی، مادی و روانی، زورگیری محقق خواهد شد و مرتکب به مجازات این جرم محکوم می‌شود.
مجازات زورگیری چیست؟
در صورتی که مرتکب برای بردن اموال شخص دیگری از سلاح استفاده کند و او را بترساند، مطابق با ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم خواهد شد. قاضی دادگاه با توجه به اقداماتی که مرتکب برای تحقق این جرم انجام داده است، مجازات او را از ۶ ماه تا ۲ سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق تعیین خواهد کرد.
مصادیق جرم زورگیری
مصادیق و نمونه‌های تحقق جرم زورگیری در جامعه فراوان است. تقریباً همه روزه اخباری در خصوص تحقق این جرم، از طریق خبرگزاری‌ها منتشر می‌شود. هر کدام از این مصادیق که توسط مرتکبان محقق شود، موجب مجازات آن‌ها خواهد شد و شاکی می‌تواند برای اعلام جرم و طرح شکایت از طریق مراجع قانونی اقدام کند. متناسب با اقدامی که مرتکب انجام داده است، مجازات شلاق و حبس برای او تعیین می‌شود. اگر متهم در جریان وقوع این جرم موجب ورود جراحت یا صدمه جسمی به دیگران شود، باید دیه یا ارش بپردازد.
خدمات ما در این زمینه
مجموعه احتراما به منظور دسترسی شما به خدمات حقوقی به صرفه، امکاناتی را فراهم کرده است. در صورتی که به مشاوره حقوقی تلفنی نیاز دارید، می‌توانید در وب سایت احتراما درخواست خود را ثبت کنید.
علاوه بر این، خدمات تنظیم لایحه نیز یکی دیگر از اقداماتی است که کارشناسان ما به صورت دقیق و کاملا تخصصی به عهده می‌گیرند.
اگر در مورد این مطلب و مصادیق آن سوالی دارید، می‌توانید در قسمت ثبت نظرات آن را مطرح کنید. در اولین فرصت پاسخگوی شما خواهیم بود.
ثبت نظر یا سوال