چه زمانی برای ارائه لایحه دفاعیه تخریب اراضی ملی اقدام کنم؟

لایحه دفاعیه تخریب اراضی ملی زمانی به دادگاه تقدیم می‌شود که شخص یا اشخاصی با اقدامات خود، موجب تخریب اراضی ملی شده باشند. در این شرایط، اداره منابع طبیعی به ‌عنوان شاکی، تعقیب متهمان را تقاضا می‌کند. اراضی ملی به‌ عنوان دارایی عمومی مردم محسوب می‌شود. این اراضی در اختیار دولت هستند اما در واقع به همه مردم تعلق دارند. اگرچه مردم نمی‌توانند بدون مجوز قانونی هیچ اقدامی را در این اراضی انجام دهند. جنگل‌ها، مراتع، بیشه‌ها و تمام زمین‌هایی که با تشخیص کارشناسان جهاد کشاورزی، به‌ عنوان اراضی ملی ثبت‌ شده‌اند، متعلق به دولت هستند. مالکیت دولت بر این اراضی موجب حفظ و حراست از آن‌ها در برابر سودجویان می‌شود.

تخریب اراضی ملی با اقدامات گوناگونی انجام می‌شود. ساخت‌ و سازهای غیرقانونی، ورود ادوات و آلات کشاورزی در این اراضی، آتش‌سوزی، قطع درختان، از بین بردن خاک این مناطق تنها نمونه‌هایی از تخریب اراضی ملی محسوب می‌شوند. قانون‌گذار با تعیین مجازات برای اشخاصی که مرتکب تخریب این اراضی می‌شوند، در جهت حفظ و حمایت اراضی ملی عمل کرده ‌است اما مسلما پیشگیری و مقابله با اشخاصی که موجب از بین رفتن اراضی ملی و منابع طبیعی می‌شوند، نیازمند همت و برنامه‌ریزی بیشتر و دقیق‌تری است. کاربرد اصلی این لایحه زمانی است که اتهام جرم تخریب منابع طبیعی در میان باشد.

این عمل مجرمانه به چه معنا است؟

اراضی جمع ارض و به معنی زمین‌ها و ملی نیز به معنی هر چیزی است که به ملت منسوب است. در اصطلاح حقوقی، اراضی ملی به معنی زمین‌های وابسته و مرتبط با دولت شناخته می‌شوند. زمین و خاک از مهم‌ترین عناصر حیات بشر و از ارکان توسعه جامعه هستند. یکی از اساسی‌ترین مأموریت‌های دولت، برنامه‌ریزی و تعیین راهکارهایی برای حفظ و جلوگیری از تخریب اراضی ملی خواهد بود. کشور ما از جمله کشورهایی است که آمار تخریب و تصرف اراضی ملی در آن بسیار زیاد مشاهده می‌شود. بسیاری از افراد بدون توجه به حفظ این سرمایه‌ها، اقداماتی را انجام می‌دهند که موجب تخریب این اراضی خواهد شد.

بعضی افراد با ساخت ‌و سازهایی که در اراضی ملی انجام می‌دهند، موجب تخریب و از بین رفتن پوشش گیاهی و قطع درختان این اراضی می‌شوند. به ‌این ‌ترتیب قانون‌گذار این اختیار را به اداره‌ها و سازمان‌های مربوطه داده است که در صورت ملاحظه این موارد، مراتب را به مراجع قضایی اطلاع دهند. سپس با شکایت از متهمان این موضوع را پیگیری کنند.

زمانی‌ که شخصی به اتهام تخریب اراضی ملی تحت تعقیب قرار می‌گیرد، می‌تواند با تنظیم لایحه دفاعیه تخریب اراضی ملی توضیحات خود را مطرح کند. گاهی ممکن است شخصی مدعی شود که اقداماتی که انجام داده‌ است، در ملک شخصی خود او بوده ‌است. یعنی اداره منابع طبیعی و جهاد کشاورزی به ‌اشتباه زمین او را به ‌عنوان اراضی ملی ثبت کرده‌اند. در این شرایط اگر این شخص با ارائه دلایل و مدارک محکمه‌پسند، مالکیت خود را ثابت کند، ممکن است تبرئه شود. یعنی اگر ثابت شود خودش صاحب زمین بوده‌ است، احتمال صدور حکم برائت برای او زیاد است. این لایحه یکی از انواع مهم لایحه تخریب است.

تخریب اراضی ملی با آتش سوزی

آتش سوزی یکی از مصادیق تخریب است. ممکن است تخریب اراضی با آتش‌سوزی نیز انجام شود. به این‌ صورت که شخصی مزارع یا باغ‌ها یا پارک‌های ملی را آتش بزند و موجب تخریب و نابودی آن‌ها شود. آتش‌سوزی صدمات جبران‌ناپذیری به اراضی ملی وارد می‌کند. به ‌همین دلیل اداره منابع طبیعی، علیه شخصی که با اقدامات خود، موجب آتش‌سوزی شده ‌است، شکایت می‌کند. زیرا این شخص موجب از بین رفتن محصولات، حیوانات، خاک و زمین شده است.

در این شرایط، متهم یا وکیل او با تنظیم لایحه دفاعیه تخریب اراضی ملی از دادگاه تقاضا می‌کنند که مجازات مجرم کاسته شود. ممکن است این تخریب توسط شخصی غیر از متهم انجام ‌شده باشد. در این حالت متهم باید بتواند ثابت کند که آتش‌سوزی را او انجام نداده است. برای این کار لازم است که ثابت کند علیه او یک توطئه انجام ‌شده و این اتهام به او وارد شده ‌است. اگر قاضی تشخیص دهد که متهم مرتکب آتش‌سوزی جنگل نشده‌ است، ممکن است حکم برائت او را صادر کند.

زمان مناسب برای لایحه دفاعیه تخریب اراضی ملی و یک مثال

زمانی‌ که شخصی به اتهام تخریب اراضی ملی تحت تعقیب قرار گرفته ‌است، لایحه دفاعیه تخریب یا لایحه دفاعیه تخریب اراضی ملی را تنظیم و به دادگاه تقدیم می‌کند. در این شرایط متهم با بیان توضیحات خود و ارائه دلایل و مدارک، تلاش می‌کند از دادگاه کاهش مجازات یا صدور حکم برائت خود را درخواست کند.

یک مثال

فرض کنید در یک روستای گردشگری، اهالی روستا برای اینکه افراد بیشتری به منطقه آن‌ها سفر کنند، اقداماتی را انجام می‌دهند. برای مثال یک جاده از وسط اراضی ملی احداث می‌کنند. در این موقعیت تمام افرادی که این اقدام را انجام داده‌اند، به عنوان متهم شناخته می‌شوند. آن‌ها برخلاف واقعیت یکی دیگر از اهالی روستا را که از این ‌موضوع بی‌اطلاع بوده ‌است، به‌ عنوان شریک خود معرفی می‌کنند. در این شرایط این شخص می‌تواند با تنظیم لایحه دفاعیه تخریب اراضی ملی و ارائه دلایل و مدارک، ثابت کند که از این موضوع بی‌اطلاع بوده ‌است.

در صورتی که صحت ادعای او در دادگاه احراز شود، قاضی به برائت او حکم می‌دهد. سپس اشخاصی که برای احداث جاده از وسط اراضی ملی اقدام کرده بودند، مجازات می‌شوند. دستگاهی هم که تخریب اراضی ملی توسط آن انجام‌ شده است، ضبط می‌شود تا پرونده مراحل قانونی خود را طی کند.

گاهی ممکن است تخریب اراضی ملی با بردن شن و ماسه و از بین بردن خاک منطقه انجام شود. به این صورت که شخص یا اشخاصی با اقدامات خود شن و ماسه اراضی ملی را می‌برند و خاک این اراضی را به یک خاک فاقد املاح معدنی تبدیل می‌کنند. در این شرایط به ‌جهت اینکه این ‌موضوع موجب از بین رفتن و تخریب اراضی ملی می‌شود، اداره منابع طبیعی علیه مرتکب شکایت می‌کند. متهم با تنظیم لایحه دفاعیه تخریب اراضی ملی و بیان دلایل و مدارک تلاش می‌کند، از قاضی کاهش مجازات خود را تقاضا کند.

ماده 690 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

بر اساس این ماده، هرگاه شخصی در مال و اراضی متعلق به دولت، با صحنه سازی، اقداماتی مانند پی‌ کنی، تغییر حد فاصل، از بین بردن مرز، کرت ‌بندی، نهر کشی، حفر چاه، کاشت درختان و زراعت کند یا اراضی موات یا بایر و سایر اراضی را که املاک متعلق به دولت یا شرکت‌های وابسته به دولت یا شهرداری‌ها یا اوقاف هستند را، بدون اجازه سازمان محیط ‌زیست یا مراجع ذی‌صلاح دیگر تصرف کند یا اقدام به عملیاتی کند که موجب تخریب محیط ‌زیست یا منابع طبیعی شود، به حبس از 1 ماه تا 1‌سال محکوم می‌شود.

پیشنهاد می‌کنیم

پیشنهاد می‌کنیم به منظور رسیدگی به اتهام موضوع این لایحه، حتما با مشاوران حقوقی و وکلا گفتگو داشته باشید و از آن‌ها راهنمایی بگیرید. برای این منظور می‌توانید به سهولت از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی نیز استفاده کنید. همچنین در نظر داشته باشید که تهیه و تقدیم یک لایحه جامع و کاربردی به دادگاه، می‌تواند در رای نهایی قاضی موثر باشد. به همین دلیل مناسب خواهد بود که نوشتن لایحه را به واسطه بهره مندی از خدمات تنظیم لایحه اختصاصی ، به متخصصان این حوزه بسپارید.