بررسی جرم سرقت و نحوه پیگیری آن + آیا ارزش مال بر قابل گذشت بودن آن تاثیر دارد؟!

یکی از جرایمی که در تمامی جوامع بشری سابقه فراوانی دارد، جرم سرقت است. این بزه به شیوه‌های گوناگونی محقق می‌شود. سارق با ربودن اموال متعلق به دیگری، موجب ورود ضرر و زیان به مالک آن خواهد شد.

گاهی وقوع دزدی علاوه بر ورود ضرر مالی، موجب صدمات جسمی و وقوع جرایم دیگر نیز می‌شود. یعنی ممکن است سارق با اعمال خود و با استفاده از سلاح، به ‌طرف مقابل جراحتی وارد کند. در این حالت علاوه ‌بر مجازات ربودن اموال دیگران، باید به مجازات این جراحت نیز محکوم شود.

وقوع دزدی در جامعه سبب از بین رفتن نظم، امنیت و آرامش عمومی می‌شود. قانونگذار برای حمایت از اموال مردم و حق مالکیت آن‌ها با مرتکب این بزه مطابق قانون برخورد می‌کند.

برای حضور در دادگاه مربوط به این جرم، می‌توانید از انواع لایحه سرقت و لایحه دفاعیه سرقت استفاده کنید.

جرم سرقت چیست؟

این بزه به‌ معنای ربودن، دزدیدن و بردن مال دیگران است. در واقع، دزدی جرمی علیه اموال متعلق به دیگری شناخته می‌شود. سارق با ربودن مال موضوع دزدی، حق مالکیت بزه دیده را خدشه‌دار می‌کند. سرقت ممکن است به ‌صورت ساده انجام شود. یعنی سارق بدون رضایت و اطلاع مالک، مال متعلق به او را بدزدد.

همچنین این بزه با استفاده از سلاح یا با زور و اجبار نیز محقق می‌شود. یعنی سارق برای ترساندن صاحب مال، از سلاح گرم یا سرد استفاده می‌کند تا صاحب مال به جهت احساس خطر نسبت ‌به جسم و جان خود و اطرافیانش، در مقابل سارق مقاومت نکند. این نوع سرقت مجازات سنگین‌تری را برای سارق به‌ دنبال دارد. بردن اموال متعلق به شخص دیگر و استفاده از سلاح موجب هراس بزه دیده و نزدیکان او می‌شود. سارق به دلیل وجود سلاح، احساس قدرت می‌کند و هر لحظه امکان وقوع قتل یا ورود جراحت به دیگران، توسط او وجود دارد.

دزدی با زور و اجبار نوع دیگری از ربودن اموال است که در قانون به‌ عنوان سرقت به عنف شناخته می‌شود. یعنی سارق برای بردن مال بزه دیده با زور و اجبار وارد عمل خواهد شد. مانند اینکه سارق با زور به محل کار بزه دیده وارد شود و وسایلی را بدزدد. این نوع ربودن نیز آثار روانی مخربی بر بزه دیده باقی می‌گذارد. او به‌ علت ترس و ناتوانی، در مقابل سارق تسلیم شده و اموال او ربوده شده است. هر کدام از این موارد که برای شما رخ دهد، امکان شکایت علیه سارق را خواهید داشت. شما با پیگیری شکایت خود علیه سارق، می‌توانید از قاضی مجازات او و رد مال خود را تقاضا کنید.

مجازات سرقت چیست؟

در قانون مجازات اسلامی مجازات جرم سرقت متناسب با نحوه ارتکاب آن و میزان مال ربوده شده متفاوت است. با این‌ حال، وقوع دزدی اگر مشمول حد شود، مجازات شدیدتری را برای مرتکب به‌ دنبال دارد. اجرای حد برای سارق منجر به قطع عضو، حبس ابد یا در مرتبه چهارم موجب اعدام خواهد شد.

در صورتی ‌که شرایط حد موجود نباشد ولی سرقت توسط دو نفر یا بیشتر انجام شود یا حداقل یکی از آن‌ها با خودش سلاح داشته باشد، مجازات سارق تشدید می‌شود. علاوه ‌بر این موارد، لازم است که سارق برای ربودن اموال بزه دیده از کلید ساختگی استفاده کرده یا از دیوار بالا رفته باشد. همچنین اگر سارق در حین دزدی به شخصی آزار و اذیت برساند، به مجازات حبس از ۵ تا ۲۰ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم خواهد شد.

وقوع این بزه همراه با آزار و اذیت بزه دیده، موجب محکومیت مرتکب به حبس از سه‌ تا ۱۰ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه می‌شود. چنانچه سارق با اقدامات خود، موجب جراحت بزه دیده یا دیگران شده باشد، علاوه ‌بر مجازات جراحت، حداکثر مجازات این ماده یعنی حبس ۱۰ سال و ۷۴ ضربه شلاق برای او تعیین می‌شود.

در مواقع زیادی دیده شده‌ است که در هنگام وقوع حادثه یا سانحه، افرادی برای دزدی اموال حادثه‌ دیدگان وارد عمل می‌شوند. یعنی با وقوع سیل، زلزله، جنگ و آتش‌سوزی، افراد سودجو اموال متعلق به حادثه‌ دیدگان را می‌دزدند. همچنین در زمان وقوع تصادف افرادی اموال افرادی که تصادف کرده‌اند را می‌برند. این اقدام مخالف مقررات است و موجب مجازات حبس از ۱ تا ۵ سال و 74 ضربه شلاق برای مرتکب خواهد شد.

نحوه پیگیری جرم سرقت

بهتر است بدانید پیگیری جرم سرقت به نحوه ارتکاب و ارزش مالی که ربوده شده ‌است، بستگی دارد. یعنی اگر ارزش مال مسروقه، کمتر از ۲۰ میلیون تومان تعیین شود و سارق سابقه کیفری نداشته باشد، این بزه قابل گذشت است. در غیر این ‌صورت، سرقت غیر قابل گذشت محسوب می‌شود.

در صورتی ‌که قصد دارید علیه سارق به دلیل ارتکاب جرم سرقت شکایت کنید، ابتدا باید شکواییه علیه او تنظیم و ثبت شود. پس ‌از ثبت این شکواییه مقامات دادسرا تحقیقات مقدماتی را در خصوص کشف بزه و بررسی انتساب اتهام به متهم انجام خواهند داد. اگر تحقق این جرم برای آن‌ها محرز شود، برای پرونده شما قرار جلب به دادرسی صادر می‌شود. صدور این قرار به معنی احراز و تأیید وقوع بزه است. در صورتی ‌که با این قرار موافقت شود، کیفرخواست توسط دادستان صادر خواهد شد. سپس پرونده جهت صدور حکم و تعیین مجازات به دادگاه کیفری ارسال می‌شود.

در ادامه شماره شعبه کیفری رسیدگی‌ کننده به پرونده، به شما ابلاغ خواهد شد. برای حضور در جلسه دادرسی باید علاوه ‌بر تنظیم لایحه ، دلایل مورد نیاز را آماده کنید. به دلیل اینکه شما شاکی پرونده هستید، لازم است برای اثبات این بزه، دلایل قابل ‌قبولی را ارائه دهید. در صورتی ‌که متهم نتواند دفاع محکمی را در دادگاه مطرح کند و دلایل شما مورد پذیرش قاضی قرار بگیرد، حکم دادگاه به نفع شما صادر می‌شود. یعنی قاضی به مجازات مرتکب و رد اموال مسروقه رأی خواهد داد.

مطابق قانون مجازات اسلامی، در تمام جرایم مربوط به سرقت، سارق باید علاوه‌ بر تحمل مجازات، نسبت ‌به استرداد اموال مسروقه اقدام کند. یعنی باید مالی را که دزدیده است، به صاحب او پس بدهد. اگر مال مسروقه موجود نباشد، او مکلف می‌شود مثل(مانند آن مال) یا قیمت آن را به بزه دیده بدهد.

ارکان جرم سرقت

وقوع جرم سرقت به عناصر مادی، قانونی و روانی نیاز دارد. در صورتی ‌که این عناصر در زمان تحقق جرم وجود داشته باشند، سارق مطابق قانون مجازات خواهد شد.

عنصر قانونی؛ اولین عنصری که مورد بررسی قرار می‌دهیم، عنصر قانونی است. برای ‌اینکه رفتار یا فعلی، جرم محسوب شود، باید آن اقدام در قانون جرم‌ انگاری شده باشد. در قانون مجازات اسلامی، سرقت و مصادیق آن به‌ همراه مجازات این جرم تعریف شده ‌است. بنابراین مطابق قانون، این اقدام قابل مجازات خواهد بود.

عنصر مادی؛ رکن دیگری که برای تحقق جرم سرقت باید محقق داشته باشد، عنصر مادی است. یعنی مرتکب باید اقدامی را انجام دهد که این جرم محقق شود. بردن اموال متعلق به دیگران یا استفاده از سلاح یا ترساندن بزه دیده و ربودن اموال او به ‌عنوان عنصر مادی تلقی می‌شود. مرتکب با رفتار خود، به‌ حق مالکیت دیگران صدمه وارد می‌کند. این اقدام به‌ عنوان عنصر مادی محسوب خواهد شد.

عنصر روانی؛ برای وقوع جرم سرقت لازم است که مرتکب قصد مجرمانه و سوء نیت داشته باشد. در صورتی که سارق در حالت مستی یا بیهوشی یا خواب، مال متعلق به دیگری را ببرد، مجازات نخواهد شد. به دلیل اینکه وجود اراده و قصد، برای تحقق این جرم لازم است.

چنانچه شخصی به دلیل اشتباه مال متعلق به دیگری را برای خودش تصور کند و آن را بردارد، مجازات نمی‌شود. یعنی شخصی با تصور اینکه کیفی متعلق به او است، آن را برمی‌دارد؛ سپس متوجه می‌شود که این کیف به او تعلق ندارد. در صورت اثبات اشتباه، این اقدام جرم نیست. اگر ارتکاب این جرم توسط افراد مجنون انجام شود، موجب مجازات مرتکب نخواهد شد.

جرم مشارکت در سرقت

شرکت در جرم سرقت به این معنی است که فرد یا افرادی برای ارتکاب این بزه با سارق همکاری کنند. یعنی سارق با همکاری آن‌ها، بتواند مال متعلق به شخص دیگری را بدزدد. براساس قانون، مشارکت در جرم سرقت موجب مجازات آن افراد خواهد شد.

فرض کنید شخصی برای ربودن اموال شخص دیگر و ورود به محل اقامت یا محل کار او به همکارانی نیاز دارد. هر کدام از سارقان اقداماتی را انجام می‌دهند تا نتیجه این جرم، یعنی ربودن مال متعلق به دیگری محقق شود. در این شرایط همه شرکا مشمول مجازات خواهند بود. مطابق قانون، مشارکت در جرم سرقت موجب می‌شود مسئولیت سارقان به میزان مالی که تحصیل کرده‌اند، تعیین شود. یعنی هر سارق به میزان مالی که ربوده است، مسئولیت دارد. چنانچه میزان مالی که به جهت دزدی تحصیل شده ‌است، مشخص نباشد، سارقان در استرداد اموال مسروقه به ‌طور مساوی مسئولیت خواهند داشت.

خدمات مجموعه احتراما در این خصوص

اگر شخصی مال متعلق به شما را ربوده باشد، می‌توانید علیه او شکایت کنید. پیگیری شکایت و حضور موثر در جلسات دادگاه کیفری، نیازمند شرایطی است. چنانچه شما از طریق ارتباط با کارشناسان مجموعه احتراما از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره‌مند شوید، دانش مناسبی در این خصوص کسب خواهید کرد. این اقدام سبب افزایش اطمینان و اعتماد به نفس شما در جهت بیان خواسته‌ خود خواهد بود. برای اینکه در خصوص این جرم به صورت مکتوب توضیحاتی را به دادگاه ارائه دهید، بهتر است لایحه را به دادگاه کیفری تقدیم کنید. در این زمینه نیز می‌توانید با ثبت درخواست خود، تنظیم لایحه را به کارشناسان مجموعه احتراما واگذار کنید.