جرم چک سرقتی از گذشته تا کنون و سامانه‌های موثر برای جلوگیری از این جرم

جرم چک سرقتی یکی از جرایمی بود که تا قبل ‌از صدور چک‌های صیادی در جامعه رواج داشت. با ایجاد سامانه صیاد و تعیین مقررات مربوط به آن، مشخصات دارنده و صادر کننده به ‌طور کامل در سامانه صیاد ثبت می‌شود. این سامانه به منظور حفظ حقوق صادر کننده و دارنده و برای پیشگیری از جرائم مربوط به آن تعیین شده است.

علاوه ‌بر آن، سامانه‌ای‌ به نام ساد معرفی شده‌ است که افراد در ۲۴ ساعت شبانه‌ روز می‌توانند مفقود شدن یا سرقت این سند پرکاربرد را در آن ثبت کنند. به این طریق از پرداخت وجه آن به دارنده جلوگیری می‌شود.

گاهی ممکن است صادر کننده از دزدیده شدن چک مطلع نباشد. او پس ‌از مدتی که از وقوع جرم چک سرقتی آگاه می‌شود، باید به بانک مراجعه کند و دستور عدم پرداخت دهد. با این اقدام هر شخصی که برای دریافت وجه چک به بانک مراجعه کند، بانک با ارائه دستور عدم پرداخت، وجه مورد نظر را به او نمی‌پردازد. اگر دارنده به این موضوع اعتراض داشته باشد، می‌تواند در دادگاه اقدام کند.

چک پرکاربردترین سند بازرگانی در جامعه ما محسوب می‌شود. افراد زیادی معاملات تجاری خود را با آن انجام می‌دهند. این موضوع سبب توجه فراوان به این برگه با ارزش شده ‌است. در مواقعی که این سند عادی گم شود یا دزدیده شود، صادر کننده باید این موضوع را به بانک اطلاع دهد. همچنین او می‌تواند این مورد را در سامانه ساد ثبت کند.

جرم چک سرقتی چیست؟

اگر یکی از برگه‌ها یا تمام دسته‌ چک فردی دزدیده شود، او باید این موضوع را به بانک اطلاع دهد. او می‌تواند به بانک دستور عدم پرداخت دهد. در این شرایط بانک تا ۱ هفته پرداخت وجه به دارنده را متوقف می‌کند. تا قبل ‌از اتمام ۱ هفته صادر کننده باید گواهی مرجع قضایی را به بانک ببرد. سپس علیه سارق اقدام کند.

ممکن است فردی بر خلاف واقعیت به بانک اعلام کند که چک او مفقود یا دزدیده شده است. سپس به بانک دستور عدم پرداخت دهد.

تصور کنید بعد از اینکه دارنده چک به بانک مراجعه می‌کند، متوجه می‌شود که صادر کننده برخلاف واقعیت اعلام سرقت کرده و دستور عدم پرداخت داده است. در این حالت او می‌تواند علیه صادر کننده اقدام کند. چنانچه ثابت شود، صادر کننده برخلاف حقیقت موضوع سرقت را مطرح کرده ‌است، به مجازات قانونی محکوم خواهد شد.

دزدیده شدن این سند تجاری، موجب ورود ضرر مالی به صادر کننده می‌شود. او با مراجعه به دادگاه می‌تواند علیه سارق شکایت کند. سپس با ارائه دلایل و مدارک مناسب وقوع جرم چک سرقتی را در دادگاه اثبات و مجازات مرتکب را تقاضا می‌کند.

باید یادآوری کنیم که در صورت وقوع این جرم و به منظور پیگیری آن در محاکم، به ارائه لایحه نیاز دارید. این لایحه از انواع لایحه چک یا لایحه دفاعیه چک خواهد بود.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با شرایط استفاده و همچنین چگونگی تنظیم لایحه سرقت چک ، حتما مقاله مرتبط با آن را مطالعه کنید.

جرم استفاده از چک سرقتی

جرم استفاده از چک سرقتی یکی از جرایمی است که موجب ورود ضرر به افراد می‌شود. گاهی ممکن است شخصی چکی را دزدیده باشد ولی برای دریافت وجه آن به بانک مراجعه نکند. او از این سند تجاری برای انجام کار یا خرید کالا استفاده می‌کند. در این حالت سارق به دلیل ارتکاب جرم استفاده از چک سرقتی قابل مجازات خواهد بود.

همان‌ طور‌ که بیان شد این موضوع مربوط به قبل ‌از تصویب قانون جدید است. یعنی با تصویب قانون جدید، احتمال وقوع جرم سرقت چک نیز کاهش یافته است.

فرض کنید شخصی ۱ موتور سیکلت را خریداری می‌کند. او برای خرید موتور، چکی که دزدیده است را به ‌عنوان ثمن معامله به فروشنده می‌دهد. وقتی فروشنده برای دریافت مبلغ آن به بانک مراجعه می‌کند، متوجه می‌شود که صادر کننده دستور عدم پرداخت داده است. این شخص می‌تواند علیه خریدار موتور سیکلت شکایت کند.

این جرم موجب ورود ضرر به صادر کننده و فردی می‌شود که چک را به ‌موجب معامله‌ای دریافت کرده است. هر دو نفر آن‌ها می‌توانند علیه شخصی که از این سند مالی استفاده کرده ‌است، شکایت کنند زیرا ممکن است شخصی چکی را ربوده باشد و سپس آن را برای ضمانت نزد دیگری قرار دهد. در این حالت نیز این جرم رخ خواهد داد.

فرض کنید

فرض کنید شخصی برای استخدام نیرو در مغازه‌ خود، چک ضمانت دریافت می‌کند. فردی برای اینکه استخدام شود، چک سرقتی را به صاحب مغازه تحویل می‌دهد. بعد از مدتی این شخص از مغازه‌ای که در آن مشغول به کار بوده ‌است، اجناسی را می‌دزدد. او با دزدیدن این اجناس ضرر فراوانی به صاحب مغازه وارد می‌کند. صاحب مغازه بعد از مراجعه به بانک متوجه می‌شود که این چک سرقتی بوده است. در این حالت او امکان طرح شکایت علیه مرتکب را دارد. در نهایت قاضی با توجه به شرایط پرونده تصمیم مناسب را اعلام خواهد کرد.

شرایط وقوع جرم چک سرقتی در حال حاضر

با توجه به قوانینی که برای صدور چک و ثبت مشخصات صادر کننده و دارنده، تاریخ صدور و موارد مانند آن اعلام شده ‌است، جرم سرقت چک عملاً منتفی محسوب می‌شود. یعنی در عمل ممکن است فردی کیف پول دیگری را بدزدد و چک او نیز در آن باشد، ولی او نمی‌تواند این چک را به بانک ببرد و وجه آن را دریافت کند. به دلیل اینکه در سامانه صیاد مشخصات کسی که این سند عادی در وجه او صادر می‌شود، به‌ طور کامل نوشته ‌شده است. بانک نیز وجه آن را به شخصی غیر از دارنده نخواهد داد. حتی ظهرنویسی و سایر موارد مربوط به انتقال آن باید در سامانه صیاد ثبت شود.

از طرفی با وجود سامانه ساد، وقتی چکی مفقود یا دزدیده شود، در هر ساعتی از شبانه‌ روز امکان ثبت مفقودی یا سرقت آن وجود دارد. ذی‌نفع با ثبت مشخصات این سند عادی در این سامانه، سرقت آن را اعلام خواهد کرد. علاوه ‌بر این موارد صادر کننده یا دارنده یا ظهرنویس می‌توانند به بانک دستور عدم پرداخت دهند. بانک تا ۱ هفته موظف می‌شود، از پرداخت وجه به شخصی که آن را به بانک می‌برد، خودداری کند.

ذی‌نفع با مراجعه به مرجع قضایی صالح برای استمرار عدم پرداخت، گواهی دریافت خواهد کرد. سپس آن گواهی را به بانک ارائه می‌دهد.

این اقدامات راه‌هایی هستند که در سال‌های اخیر برای پیگیری جرم سرقت چک معین ‌شده‌اند. ما این مطلب را برای آشنایی شما با نحوه برخورد با جرم چک سرقتی از گذشته تا کنون بیان کردیم.

جرم خرید چک سرقتی

یکی از مسائل مهم که در گذشته در خصوص این موضوع وجود داشت جرم خرید چک سرقتی است. این موضوع نیز مربوط به زمانی می‌شود که چک در سامانه ثبت نمی‌شد. با ثبت چک در سامانه صیاد، فقط دارنده می‌تواند وجه آن را دریافت کند. بنابراین جرم خرید چک سرقتی در حال حاضر فایده‌ای برای خریدار آن نخواهد داشت.

در گذشته اشخاصی بودند که چک سرقتی را با قیمت کمتری از وجه اصلی آن خریداری می‌کردند. سپس با مراجعه به بانک وجه آن را می‌گرفتند. گاهی اجناسی را نیز با آن خریداری می‌کردند. به عنوان مثال، فردی چک سرقتی که وجه آن ۵۰ میلیون تومان بود را به مبلغ ۲۰ میلیون خریداری می‌کرد. سپس با مراجعه به بانک تمام مبلغ را به‌ طور کامل می‌گرفت. همچنین ممکن بود که با آن معامله کند. جرم خرید چک سرقتی یکی از جرایم مهم و پر تکرار بود که با صدور قانون جدید و تدابیری که اندیشیده شد، تقریباً از بین رفت.

خدمات مجموعه احتراما

اگر چک شما دزدیده شده باشد، می‌توانید از طریق راه‌هایی که در این مطلب بیان کردیم، برای مسدود کردن آن اقدام کنید.

چنانچه به توضیح بیشتری نیاز دارید، این امکان برای شما فراهم است که با کارشناسان ما در ارتباط باشید. به این منظور می‌توانید سفارش خود مبنی بر دریافت مشاوره حقوقی تلفنی را ثبت کنید. کارشناسان حقوقی ما در اسرع وقت با شما در ارتباط خواهند بود.

از طرف دیگر، در صورتی که به لایحه نیاز داشته باشید، می‌توانید از خدمات تنظیم لایحه مجموعه احتراما استفاده کنید. کارشناسان ما با بهره‌ مندی از اطلاعات حقوقی خود، تنظیم انواع لوایح حقوقی و کیفری را برای شما انجام می‌دهند.